Αναζητήστε τα χόρτα του καλοκαιριού, ανακαλέστε στη μνήμη σας μυρωδιές και γεύσεις της ελληνικής παραδοσιακής κουζίνας, χαρείτε την αρμονία που δωρίζουν στο ανέμελο καλοκαιρινό τραπέζι, απολαμβάνοντας ένα νοσταλγικό ταξίδι στη μοναδική ελληνική φύση, στα χωριά και στα νησιά μας.
Ποια είναι, τι αξίζει να γνωρίζετε γι’ αυτά και πώς θα τα προετοιμάσετε για να τα απολαύστε στο τραπέζι εσείς και οι αγαπημένοι σας…
Βλίτα
Τα πιο νόστιμα και γλυκά χόρτα της ελληνικής γης είναι επιτέλους στην εποχή τους. Παρά τη χαμηλή τιμή και την αφθονία στην οποία το βρίσκουμε, το ταπεινό βλίτο είναι ένας αληθινός διατροφικός θησαυρός. Δεν είναι τυχαίο πως τα βλίτα, ένα φυτό γνωστό από τους αρχαίους χρόνους στους λαούς της Μεσογείου αλλά και της Ασίας, χρησιμοποιείται στην παραδοσιακή αγιουβερδική ιατρική ως φάρμακο.
Τα βλίτα είναι χορταρικά που φυτρώνουν μόνα τους ή σπέρνονται ανάμεσα στα κηπευτικά των καλοκαιρινών περιβολιών. Έχουν γλυκιά και ενδιαφέρουσα γεύση και κατά τους καλοκαιρινούς μήνες θα τα βρείτε κατά κόρον στους πάγκους της λαϊκής αγοράς. Αποτελούν μια εξαιρετική πηγή βιταμινών, μετάλλων και ιχνοστοιχείων. Ένα φλιτζάνι βρασμένα βλίτα (132 γρ.) παρέχει με βάση την συνιστώμενη ημερήσια πρόσληψη, βιταμίνη Κ (20%), βιταμίνη Α (73%), βιταμίνη C (90%), φυλλικό οξύ (19%), ριβοφλαβίνη (10%), βιταμίνη B6 (12%), ασβέστιο (28%), σίδηρο (17%), μαγνήσιο (18%), κάλιο (24%) και μαγγάνιο (57%).
Αν δεν τα μαγειρέψετε άμεσα μπορείτε να τα διατηρήσετε στο ψυγείο για 1-2 μέρες κλεισμένα σε αεροστεγές δοχείο για να μη μαραθούν. Από τα βλίτα κρατάμε τις κορυφές, που είναι τρυφερές, τα φύλλα και πετάμε τα κοτσάνια. Μαγειρεύονται με πολλούς τρόπους. Τα βλίτα δεν τα βράζουμε πολύ, είναι καλό να γίνονται al dente. Τα προσφέρουμε στην αρχή του γεύματος ή σερβίρουμε ενδιάμεσα τον ζωμό τους με χυμό λεμόνι. Μία από τις ωραιότερες συνταγές είναι να τσιγαριαστούν τα φύλλα ωμά, με λίγο ελαιόλαδο και σκόρδο. Έτσι, κρατούν όλη την πικρή γεύση τους. Ταιριάζουν τέλεια με τα ψάρια ενώ στην Κρήτη τα μαγειρεύουν με σαλιγκάρια, με κολοκυθάκια και ντομάτα.
Σέσκουλα
Υπάρχουν καλλιεργήσιμα και άγρια. Είναι από τα πιο γνωστά χόρτα του καλοκαιριού και από τα πρώτα συστατικά που μπαίνουν στις πίτες. Τα σέσκουλα παρέχουν μια εξαιρετική ποικιλία αντιοξειδωτικών, όπως βιταμίνη C, Ε, Α (με τη μορφή β-καροτένιου), μαγγάνιο και ψευδάργυρο. Επίσης τα σέσκουλα αποτελούν πολύ καλή πηγή πρωτεϊνών. Το ένα φλιτζάνι μαγειρεμένα σέσκουλα περιέχουν 3,3 γρ. πρωτεΐνες. Ακόμη, ξεχωρίζουν για την περιεκτικότητά τους σε ασβέστιο, μαγνήσιο και βιταμίνη Κ.
Τα χρησιμοποιούμε στην κουζίνα μας, όπως και το σπανάκι. Με τα σέσκουλα κάνουμε ντολμάδες, γίνονται βραστά, πουρές. Τα αναμειγνύουμε με διάφορα αρωματικά χόρτα για τη χορτόπιτα ή τα ανακατεύουμε με ρεβίθια, φασόλια, ζυμαρικά.
Γλιστρίδα
Η γλιστρίδα ή αντράκλα είναι ένα πολύκλαδο… ζιζάνιο που ξεφυτρώνει σε ελληνικούς αγρούς και μποστάνια τους καλοκαιρινούς μήνες σε σημεία όπου μπορεί να βρει νερό και δροσιά. Τα φυλλαράκια της είναι λεία, σκουρωπά πράσινα, παχιά και σαρκώδη ενώ η γεύση της είναι αλμυρόξινη και ευχάριστα δροσερή. Οι τρυφερές κορφούλες της τρώγονται επί το πλείστον ωμές σε σαλάτες παντός τύπου, κυρίως χωριάτικες, τολμήστε όμως να τις δοκιμάσετε τουρσί ή βραστές με μπόλικο λεμόνι ως συνοδευτικό για ψάρια ή κρεατικά. Σε ορισμένες περιοχές της Μέσης Ανατολής τοποθετούν τα φύλλα της κάτω από τη γλώσσα το καλοκαίρι για να σταματήσουν τη δίψα (απ’ όπου ίσως και η φήμη της λαϊκής παροιμίας).
Μια μερίδα γλιστρίδα καλύπτει τις ημερήσιες ανάγκες σε βιταμίνη Ε και γλουταθειόνη – ισχυρό αντιοξειδωτικό. Περιέχει, επίσης, ασβέστιο, μαγνήσιο, σίδηρο, φώσφορο, χαλκό, βιταμίνη Α, C, B και καροτενοειδή.
Μάραθος
Αρωματίζει το φαγητό μας, αποτελεί πρώτη ύλη για μαγειρικά πειράματα στην κουζίνα μας και έχει ευεργετικές ιδιότητες που προασπίζουν την υγεία μας. Με το φρέσκο μάραθο κάνουμε μαραθόπιτες, ριζότο, μύδια με μάραθα, σουπιές μαγειρεμένες με σπανάκι, μάραθο και το μελάνι τους.
Ο μάραθος είναι ένα φυτό πλούσιο σε βιταμίνη C, ασβέστιο, κάλιο, φώσφορο και μαγνήσιο. Έχει υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες και είναι πλούσιος σε αντιοξειδωτικές ουσίες. Τα πολλαπλά του οφέλη τον κάνουν περιζήτητο, ιδιαίτερα όσον αφορά τις θεραπευτικές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες του, κυρίως στο πεπτικό μας σύστημα.
Ο μάραθος της θάλασσας είναι το κρίταμο και τρώγεται φρέσκο, όταν είναι τρυφερό, με λίγες σταγόνες ελαιόλαδο, λεμόνι ή ξίδι ως σαλάτα. Μαρινάρει ωμά ψάρια, μπαίνει σε σαλάτες, μαγειρεύεται φρέσκος με ψάρια ή γίνεται τουρσί.
Αλμύρα
Η αλμύρα είναι φυτό που τα φύλλα του έχουν σχήμα βελόνας και φυτρώνει σε παράκτιες περιοχές και σε εκβολές ποταμών που δέχονται την επίδραση του αλμυρού νερού. οι αλμύρες που φυτρώνουν κοντά στη θάλασσα είναι πλούσιες σε ιώδιο και μεταλλικά στοιχεία. Στη διατροφή μας λειτουργεί ως αποτοξινωτικό, καθαρίζει τα νεφρά, κάνει καλό στο αίμα και βοηθά στην επιδερμίδα.
Τα χλωρά βλαστάρια της τρώγονται όπως τα χόρτα. Στην αγορά θα τη βρείτε στην καλλιεργήσιμη μορφή της. Τρώγεται ωμή ή και τουρσί αλλά ελαφρώς ζεματισμένη σε σαλάτες είναι ακόμα καλύτερη.
Αμπελοφάσουλα
Τα αμπελοφάσουλα είναι φασόλια λεπτά και φτάνουν τα 15 εκατοστά. Δεν ανήκουν στην κατηγορία των «χόρτων», αλλά μαγειρεύονται όπως αυτά και κάνουν γευστικές σαλάτες, που τρώγονται ως ορεκτικό ή κυρίως πιάτο.
