Σε στενά χρονικά περιθώρια και άρρηκτα συνδεδεμένη με την κρίση του κορονοϊού, φαίνεται ότι θα κριθεί η “μάχη” για την παράταση της προστασίας της πρώτης κατοικίας.
Το θέμα της παράτασης του νόμου 4605/2019 θα τεθεί σήμερα στο τραπέζι επικεφαλής κυβέρνησης και Θεσμών, με την κυβέρνηση να επιδιώκει παράταση της ισχύος του νόμου μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2020 προκειμένου να καλυφθεί το κενό προστασίας που θα δημιουργηθεί για το διάστημα από την παύση ισχύος του νόμου, στις 30 Απριλίου, μέχρι την εφαρμογή του νέου πτωχευτικού νόμου, την 1η Ιανουαρίου 2021. Όπως είχε γράψει το Capital.gr, οι Θεσμοί ήταν σύμφωνοι να δοθεί άνεση χρόνου στην κυβέρνηση για να εφαρμόσει το νέο πτωχευτικό δίκαιο (θα έπρεπε να έχει ψηφιστεί ώστε να ισχύσει από την 1η Μαΐου, αλλά οι Θεσμοί δίνουν παράταση για την εφαρμογή του, από την 1η Ιανουαρίου 2021), ωστόσο ήταν αρνητικοί στο να δοθεί οποιαδήποτε παράταση στην ισχύ του νόμου 4605/2019 για την αυτοτελή προστασία της πρώτης κατοικίας που εκπνέει στις 30 Απριλίου.
Τα περιθώρια για την αλλαγή στάσης των Θεσμών εμφανίζονται εξαιρετικά περιορισμένα και όπως όλα δείχνουν, μία ακόμη παράταση στον νόμο 4605/2019 θα μπορούσε σε συνδεθεί μόνο με την κρίση του κορονοϊού. Πληροφορίες του Capital.grφέρουν τους Θεσμούς να συναινούν σε παράταση της προστασίας της πρώτης κατοικίας για διάστημα 2 – 3 μηνών και μόνο για όσους πλήττονται από την κρίση του Covid-19. Προκειμένου, μάλιστα, να διασφαλίζεται ότι η παράτασης της προστασίας θα δοθεί πραγματικά στους πληττόμενους από την παρούσα κρίση δανειολήπτες, αυτοί θα πρέπει να έχουν ακολουθήσει, αποδεδειγμένα, τις διαδικασίες που προβλέπονταν προ κορονοϊού, για την απόκτηση της προστασίας αυτής. Πράγμα που σημαίνει ότι οι Θεσμοί αποδέχονται μία παράταση 2 – 3 μηνών στην προστασία της πρώτης κατοικίας μόνο για όσους είχαν μπει στην ηλεκτρονική πλατφόρμα του ν. 4605/2019 πριν το “χτύπημα” της πανδημικής κρίσης.
Τυπικά, δικαίωμα εισόδου στην πλατφόρμα του νόμου ώστε να διεκδικήσουν την προστασία της πρώτης κατοικίας, οι δανειολήπτες έχουν μέχρι τις 30 Απριλίου, οπότε ο νόμος εκπνέει. Πρακτικά, ωστόσο, με τις συνθήκες που έχει δημιουργήσει το lockdownστην Οικονομία, είναι πολύ δύσκολο να ολοκληρώσουν στο παρά πέντε την ένταξή τους στην ηλεκτρονική πλατφόρμα, όσοι δεν το είχαν πράξει εγκαίρως. Σημειώνεται ότι κυβέρνηση, τράπεζες και εταιρείες διαχείρισης παρότρυναν και απηύθυναν επανειλημμένως εκκλήσεις στους δανειολήπτες, από την αρχή του χρόνου, να σπεύσουν να εκμεταλλευτούν την τετράμηνη παράταση που δόθηκε στον νόμο 4605/2019, καθώς θα ήταν η τελευταία ευκαιρία για να ρυθμίσουν με ευνοϊκούς όρους τα δάνειά τους, λαμβάνοντας και κρατική επιδότηση, διασφαλίζοντας παράλληλα και προστασία για την πρώτη κατοικία τους.
Η εναντίωση των Θεσμών σε νέα παράταση του νόμου για την προστασία της πρώτης κατοικίας και η “ανοχή” τους σε μικρή παράταση υπό τις ανωτέρω προϋποθέσεις, οδηγεί στο συμπέρασμα ότι εφόσον η κυβέρνηση πετύχει να λάβει μία μεγαλύτερη παράταση – 6 μηνών ή μέχρι το τέλος του έτους -, τότε αυτή θα συνδυαστεί με ουσιαστικές αλλαγές στα κριτήρια με τα οποία ο νόμος 4605/2019 παρέχει την προστασία στην πρώτη κατοικία.
Ο νέος πτωχευτικός νόμος
Τα διαπραγματευτικά “χαρτιά” ελληνικής κυβέρνησης και Θεσμών για την προστασία της πρώτης κατοικίας αναμένεται να ανοίξουν σήμερα το απόγευμα σε επίπεδο επικεφαλής των δύο πλευρών. Οι χθεσινές επαφές σε επίπεδο τεχνικών κλιμακίων, οι οποίες διήρκεσαν μέχρι αργά το βράδυ, δεν άγγιξαν το ζήτημα και επικεντρώθηκαν στο σχέδιο της κυβέρνησης για τον νέο πτωχευτικό νόμο.
Οι Θεσμοί λαμβάνουν σοβαρά υπόψιν τους τις ενστάσεις που διατυπώνουν οι τράπεζες στο προσχέδιο του νόμου, εστιάζοντας κυρίως στις πτυχές του σχεδίου που μπορούν να δημιουργήσουν δυνατότητες εσκεμμένων χρονοτριβών από πλευράς οφειλετών και να καταλήξουν σε μία επανάληψη των φαινομένων κατάχρησης του νόμου Κατσέλη.
Όπως είχε γράψει το Capital.gr, παρουσιάζοντας τις ενστάσεις των τραπεζών, ένα από τα πλέον αρνητικά σημεία του σχεδίου κατά τις τράπεζες, είναι η ευχέρεια του οφειλέτη, υποβάλλοντας την αίτηση για πτώχευση και μέχρι την έκδοση απόφασης από το δικαστήριο, να σταματήσει τη διαδικασία της ρευστοποίησης, ακόμη και των βαρυνόμενων με προσημείωση ακινήτων του. Σύμφωνα με τις τράπεζες, για την εκδίκαση τυχόν παρεμβάσεων, είναι εξαιρετικά πιθανό, αν όχι βέβαιο, ότι η δικάσιμος θα προσδιορίζεται με μεγάλη καθυστέρηση (θα πρέπει να θεωρείται δεδομένος ο χρόνος 1 -2 ετών).
Στο ίδιο μήκος κύματος, οι τράπεζες είναι αντίθετες στην πρόβλεψη για την ύπαρξη συνδίκου στη διαδικασία της πτώχευσης. Όπως εκτιμούν, ελλοχεύει τον κίνδυνο για μεγάλες χρονικές καθυστερήσεις και αδράνεια της διαδικασίας μέχρι την αντικατάσταση του συνδίκου, πολλαπλασιασμό των δικών και επιβάρυνση των δικαστηρίων, καθώς και μεγάλο διαχειριστικό κόστος για τράπεζες και εταιρείες διαχείρισης που θα πρέπει να παρακολουθούν τις ενέργειες χιλιάδων συνδίκων. Το μείζον είναι ότι κατά τη διάρκεια αυτής της χρονοβόρας διαδικασίας οι δανειστές δεν θα μπορούν να προχωρούν σε κανένα μέτρο αναγκαστικής εκτέλεσης.
