Στις 18 Ιουλίου του 1918 γεννιέται ο Νέλσον Μαντελά, εμβληματική μορφή της αντίστασης στο απαρτχάιντ και της εξάλειψης των ανισοτήτων, ακούραστος αγωνιστής της ελευθερίας, σύμβολο της παγκόσμιας ειρήνης και πρώτος μαύρος Πρόεδρος της Νότιας Αφρικής.
Γιος του αρχηγού της φυλής Θέμπου στο χωριό Μβέζο στο νοτιοανατολικό τμήμα της χώρας, του δόθηκε το προφητικό όνομα Ρολιχλάχλα, που στη γλώσσα του σημαίνει «ταραχοποιός», ενώ το αγγλικό όνομα Νέλσον θα του το δώσει η δασκάλα του την πρώτη του μέρα στο τοπικό ιεραποστολικό σχολείο.
Το 1936 και για δυο χρόνια φοιτά σε οικοτροφείο και το 1939 εγγράφεται στο Πανεπιστήμιο Fort Hare, το μοναδικό τριτοβάθμιο ίδρυμα δυτικού τύπου που δεχόταν μαύρους. Εκεί γνωρίζει τον μελλοντικό του συνεργάτη Όλιβερ Τάμπο με τον οποίο το 1953 θα ανοίξουν μαζί δικηγορικό γραφείο, το πρώτο στη Ν.Αφρική με μαύρους νομικούς, προσφέροντας δωρεάν συμβουλές σε θύματα του καθεστώτος. Για να αποφύγει όμως ένα ανεπιθύμητο προξενιό καταλήγει στο Γιοχάνεσμπουργκ, όπου ξεκινά σπουδές Νομικής.
Στη διάρκεια των φοιτητικών του χρόνων θα γνωρίσει μέλη του Κομμουνιστικού Κόμματος, θα έρθει σε επαφή με τις ιδέες του μαρξισμού, με τον αγώνα ενάντια στην αποικιοκρατία και θα αναπτύξει έντονη δράση ώστε να αποδοθούν πολιτικά και ατομικά δικαιώματα σε όλες τις αυτόχθονες φυλές της Αφρικής. Το 1944 μπαίνει στην οργάνωση Αφρικανικό Εθνικό Κογκρέσο (ΑΝC) και διακρίνοντας την αναγκαιότητα ενός νεανικού κινήματος ενάντια στην υποδούλωση των Αφρικανών, μαζί με άλλους ιδρύει τη Νεολαία του.
Το Αφρικανικό Κογκρέσο υπήρξε ο κύριος πολιτικός εκφραστής του αγώνα των μαύρων της Νοτίου Αφρικής εναντίον του απαρτχάιντ, ένα απελευθερωτικό κίνημα με ιδεολογικό υπόβαθρο εντός των συνόρων της χώρας. Ήδη το απαρτχάιντ που στα άφρικαανς τη γλώσσα τον Μπόερς σημαίνει διαχωρισμός εφαρμοζόταν από την εποχή της αποικιοκρατίας. Χρησιμοποιήθηκε όμως επίσημα στις εκλογές του 1948 στη Νότια Αφρική από το εθνικό κόμμα των Αφρικάνερς, των απογόνων δηλαδή των Ολλανδών Μπόερς, για να σηματοδοτήσει τη νέα εποχή που ξεκινούσε, δηλαδή την θεσμική πια εφαρμογή των φυλετικών διακρίσεων και του διαχωρισμού (γεωγραφικού, κοινωνικού, πολιτικού, πολιτισμικού) λευκών και μη κατοίκων για δεκαετίες.
Το 1950 ο Μαντέλα εκλέγεται πρόεδρος της νεολαίας του Κογκρέσου και όσο το καθεστώς του απαρτχάιντ σκληραίνει τη στάση του, το Κογκρέσο οργανώνει παντού μποϊκοτάζ και διαμαρτυρίες. Εξασκώντας τη δικηγορία, συλλαμβάνεται πολλές φορές με την αιτιολογία της «ανατρεπτικής δράσης» και το 1956, μαζί με 155 αγωνιστές κατηγορείται για εσχάτη προδοσία. Η δίκη διαρκεί πέντε χρόνια και οι κατηγορίες καταπέφτουν το 1961.
Το 1960, μετά από μια ειρηνική διαμαρτυρία στην οποία η κυβέρνηση του απαρτχάιντ ανοίγει πυρ σκοτώνοντας 69 ανθρώπους, ξεσπούν ταραχές σε όλη τη χώρα. Το Κογκρέσο μαζικοποιημένο πια με περισσότερα από 100000 μέλη κηρύσσεται παράνομο και μαζί του περνάει στην παρανομία και ο Μαντέλα. Το 1961, μαζί με το Κομμουνιστικό Κόμμα ιδρύει την μαχητική ένοπλη οργάνωση «Δόρυ του Έθνους» και υπό τις οδηγίες του αρχίζει μια εκστρατεία σαμποτάζ σε όλη τη χώρα ενάντια στην κυβέρνηση. Το 1962 ο Μαντέλα ταξιδεύει παράνομα στο εξωτερικό για να συμμετάσχει στην Αιθιοπία σε συνέδριο Αφρικανών ηγετών, αλλά και για να εκπαιδευτεί στην Αλγερία στον ανταρτοπόλεμο.
Με την επιστροφή του το 1963, συλλαμβάνεται με άλλους δέκα ηγέτες του Κογκρέσου και μαζί με εφτά από αυτούς, το 1964, καταδικάζεται σε ισόβια κάθειρξη με τις κατηγορίες της προδοσίας και τη συνομωσίας στην περίφημη δίκη της Ριβόνια. Η δίκη προκαλεί διεθνές ενδιαφέρον και κατακραυγή που τους γλυτώνει από την αγχόνη. Η αμετακίνητη στάση του Μαντέλα, μέσα σε απάνθρωπες συνθήκες κράτησης και απομόνωσης τον αναδεικνύουν σε ηγέτη του αγώνα των μαύρων ενάντια στο διαχωρισμό και τις διακρίσεις και σύμβολο της ελευθερίας και της ισότητας σε όλον τον κόσμο.
Με τον Μαντέλα στη φυλακή και την ηγεσία του Κογκρέσου εξόριστη, τα μέλη και οι αυτόχθονες της Νοτίου Αφρικής προχωρούν σε εξεγέρσεις που έχουν αιματηρή κατάληξη. Τα στελέχη του Κογκρέσου που βρίσκονταν στο εξωτερικό επιλέγουν να ξεκινήσουν μια διεθνή εκστρατεία εναντίον του απαρτχάιντ γύρω από ένα πρόσωπο -τον φυλακισμένο Νέλσον Μαντέλα.
Ο εξελίξεις, στις οποίες συνέβαλε η εκστρατεία αυτή, οδήγησαν στην αποκατάσταση του Κογκρέσου και το 1990- μετά και από εντολή του τελευταίου Προέδρου του απαρτχάιντ, Φρεντερίκ Βιλέμ ντε Κλέρκ – στην απελευθέρωση του Μαντέλα, ύστερα από 26 χρόνια συνεχούς φυλάκισης. Βγαίνοντας από τη φυλακή, και από την ηγεσία του Κογκρέσου ξεκινά διαπραγματεύσεις με την κυβέρνηση για τον τερματισμό των φυλετικών διακρίσεων και την εξασφάλιση ενός πιο δίκαιου κόσμου για τους κατοίκους της Ν. Αφρικής. Το 1993 μαζί με τον ντε Κλερκ τιμάται με το βραβείο Νόμπελ Ειρήνης και τον επόμενο χρόνο εκλέγεται Πρόεδρος της Ν. Αφρικής, στις πρώτες εκλογές που έχουν δικαίωμα ψήφου πολίτες από κάθε φυλή της χώρας. Θα παραμείνει σε αυτή τη θέση για πέντε χρόνια, μέχρι το 1999, στη διάρκεια των οποίων θα παλέψει για να οικοδομήσει μια πολύχρωμη Ν.Αφρική, ενωμένη και μακριά από το μίσος και την καταπίεση των λευκών απέναντι στους μαύρους κατοίκους της.
Μετά το τέλος της θητείας του, θα συμμετέχει ως διαμεσολαβητής σε διάφορες ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις στην Αφρική, θα δραστηριοποιηθεί στον αγώνα κατά του AIDS- έχοντας χάσει και το γιο του από AIDS- και θα συγγράψει πολλά βιβλία. Θα πεθάνει τον Δεκέμβρη του 2013, πλήρης ημερών.
Ο Νέλσον Μαντέλα, αποτελεί το υπέρτατο σύμβολο του νεότερου κόσμου για τον αγώνα του ενάντια στο ρατσισμό, ενάντια στην καταπίεση ανθρώπου από άνθρωπο, ενάντια στις διακρίσεις, το μίσος και την ανισότητα, Η απολογία του στη δίκη της Ριβόνια, αποτελεί λαμπρό υπόδειγμα της αταλάντευτης στάσης και της αφοσίωσης ενός ανθρώπου στα ιδανικά του.
«Πολέμησα κατά της κυριαρχίας των λευκών και πολέμησα κατά της κυριαρχίας των μαύρων. Ονειρεύομαι το ιδανικό μίας δημοκρατικής και ελεύθερης κοινωνίας, όπου όλοι οι άνθρωποι θα ζουν μαζί, σε αρμονία και με ίσες ευκαιρίες. Είναι ένα ιδανικό, για το οποίο ελπίζω να ζήσω και να πετύχω. Αν όμως αυτό χρειάζεται, είναι ένα ιδανικό, για το οποίο είμαι προετοιμασμένος να πεθάνω».
