Την πλήρη απελευθέρωση των πλειστηριασμών από την 1η Ιουνίου θα προβλέπει το νομοσχέδιο του Υπουργείου Δικαιοσύνης που θα έρθει προς ψήφιση στη Βουλή τις επόμενες ημέρες, ενώ μέχρι την συγκεκριμένη ημερομηνία η προστασία θα δίνεται αποκλειστικά και μόνο σε όσους έχουν πληγεί από την οικονομική κρίση που προκαλεί η πανδημία και οι οποίοι θα πρέπει υποχρεωτικά να υποβάλουν αίτηση στην Ειδική Γραμματεία Ιδιωτικού Χρέους.
Για να τύχουν μάλιστα προστασίας οι συγκεκριμένοι δανειολήπτες – επιχειρήσεις και νοικοκυριά – θα πρέπει να χαρακτηρίζονται κορονόπληκτοι και να πληρούν συγκεκριμένα κριτήρια όπως η μείωση του εισοδήματος τους ή του τζίρου τους λόγω της πανδημίας.
Η κατάργηση της προστασίας για κάθε είδους ακίνητο από την 1η Ιουνίου αποτελεί το αποτέλεσμα της συμφωνίας της κυβέρνησης με τους θεσμούς, στο πλαίσιο της τελευταίας αξιολόγησης η οποία μεταξύ άλλων προβλέπει ότι θα ξεκινήσει ο εξωδικαστικός μηχανισμός για τη ρύθμιση των οφειλών τόσο των νοικοκυριών όσο και των επιχειρήσεων με βάση τον νέο πτωχευτικό νόμο.
Μέχρι τότε όλοι όσοι έχουν πληγεί από την πανδημία και προκειμένου να λάβουν την προστασία της πρώτης του κατοικίας θα πρέπει να λάβουν σχετική βεβαίωση, η οποία, όπως προβλέπει το νομοσχέδιο του Υπουργείου Δικαιοσύνης, θα χορηγείται μέσω ψηφιακής πλατφόρμας ηλεκτρονικής υποβολής και διαχείρισης αιτήσεων που αναπτύσσεται από τη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων και Δημόσιας Διοίκησης, σε συνεργασία με την Ειδική Γραμματεία Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους.
Στην πλατφόρμα θα παρέχεται πρόσβαση μέσω της διαδικτυακής πύλης www.gov.gr. Η υποβολή της αίτησης θα συνεπάγεται άδεια του δικαιούχου προς τους χρηματοδοτικούς φορείς και το Δημόσιο για πρόσβαση, επεξεργασία και διασταύρωση των δεδομένων που περιλαμβάνονται στην αίτηση, καθώς επίσης και όλων των δεδομένων του που βρίσκονται στην κατοχή των χρηματοδοτικών φορέων.
Επίσης, θα συνεπάγεται αυτοδικαίως την άρση του απορρήτου των τραπεζικών καταθέσεων και του φορολογικού απορρήτου για τον αιτούντα, τον τη σύζυγο και τα εξαρτώμενα μέλη, προκειμένου να διαπιστωθεί εάν πληρούνται τα κριτήρια επιλεξιμότητας.
Σε φυσικά πρόσωπα που είχαν υποβάλει αίτηση στο πλαίσιο του νόμου Γέφυρα 1 και είχαν κριθεί επιλέξιμα, η βεβαίωση κορονόπληκτου θα δίνεται άμεσα από την ψηφιακή πλατφόρμα.
Ποιοι προστατεύονται μέχρι την 1η Ιουνίου
Σύμφωνα με το Νομοσχέδιο του υπουργείου Δικαιοσύνης προστασία της πρώτης κατοικίας τους έως τις 31 Μαΐου δικαιούνται:
1) Εργαζόμενοι του ιδιωτικού τομέα, στους οποίους παρασχέθηκε οικονομική ενίσχυση, ή των οποίων ο μέσος μεικτός μηνιαίος μισθός, αφαιρουμένων πρόσθετων ή άλλων έκτακτων αποδοχών των μηνών Μαρτίου και Απριλίου του 2020, παρουσίασε μείωση, σε σχέση με τον αντίστοιχο των μηνών Ιανουαρίου και Φεβρουαρίου του 2020.
2) Ελεύθεροι επαγγελματίες ή φυσικά πρόσωπα που ασκούν ατομική επιχειρηματική δραστηριότητα, στους οποίους παρασχέθηκε οικονομική ενίσχυση, ή των οποίων τα έσοδα του β΄ τριμήνου του 2020 παρουσίασαν μείωση ίση ή μεγαλύτερη του 20%, σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του έτους 2019, όπως αυτό προκύπτει από τις περιοδικές δηλώσεις ΦΠΑ.
3) Ανεργοι ή μακροχρόνια άνεργοι, στους οποίους παρασχέθηκε οικονομική ενίσχυση.
4) Φυσικά πρόσωπα, ιδιοκτήτες ακινήτων, οι οποίοι έλαβαν μειωμένο μίσθωμα.
5) Εταίροι προσωπικών ή κεφαλαιουχικών εταιρειών, των οποίων η λειτουργία έχει ανασταλεί υποχρεωτικά ή έχουν λάβει ενίσχυση με βάση τα τηρούμενα στοιχεία της φορολογικής διοίκησης.
6) Δικαιούχοι που έλαβαν ενίσχυση με τη μορφή της επιστρεπτέας προκαταβολής ή τον μηχανισμό «Συν-Εργασία», και οι οποίοι αποδεδειγμένα έχουν παρουσιάσει μείωση εισοδημάτων λόγω των συνεπειών της πανδημίας.
Τα υπόλοιπα κριτήρια
Πέραν των παραπάνω προϋποθέσεων, ο αιτών θα πρέπει σωρευτικά να πληροί και τα ακόλουθα πρόσθετα κριτήρια επιλεξιμότητας:
α) Η αξία της κύριας κατοικίας να μην υπερβαίνει τις 300.000 ευρώ.
β) Το οικογενειακό εισόδημα του φυσικού προσώπου, κατά το τελευταίο έτος για το οποίο υπάρχει δυνατότητα υποβολής φορολογικής δήλωσης, να μην υπερβαίνει τις 24.000 ευρώ. Το ποσό αυτό προσαυξάνεται κατά 18.000 ευρώ για τον σύζυγο ή συμβίο και κατά 5.000 ευρώ για κάθε εξαρτώμενο μέλος και μέχρι 3 εξαρτώμενα μέλη.
γ) Οι καταθέσεις και τα επενδυτικά προϊόντα του φυσικού προσώπου, του συζύγου ή συμβίου του και των εξαρτώμενων μελών στην ημεδαπή ή την αλλοδαπή, να έχουν συνολική αξία που δεν υπερβαίνει τις 40.000 ευρώ.
δ) Το σύνολο του ανεξόφλητου κεφαλαίου της οφειλής για την οποία επισπεύδεται αναγκαστική εκτέλεση, στο οποίο συνυπολογίζονται λογιστικοποιημένοι από τους πιστωτές τόκοι, να μην υπερβαίνει τις 300.000 ευρώ.
ε) Η ακίνητη περιουσία του αιτούντος, του συζύγου ή συμβίου και των εξαρτώμενων μελών, συμπεριλαμβανομένης της κύριας κατοικίας, να έχει συνολική αξία που δεν υπερβαίνει τις 600.000 ευρώ.
στ) Τα μεταφορικά μέσα του αιτούντος, που αποκτήθηκαν εντός της τελευταίας τριετίας για ιδιωτική χρήση, να έχουν συνολική αξία που δεν υπερβαίνει τις 80.000 ευρώ.
Οπως αναφέρει η σχετική διάταξη, για να κριθεί η επιλεξιμότητα του φυσικού προσώπου, ως αξία του ακινήτου που αποτελεί την κύρια κατοικία, καθώς και ως αξία της λοιπής περιουσίας, λαμβάνεται υπόψη η φορολογητέα αξία για τον υπολογισμό του ΕΝΦΙΑ, όπως αυτή προκύπτει από την τελευταία πράξη προσδιορισμού φόρου.