Νέους διεθνείς κανόνες για την αντιμετώπιση της ρύπανσης από πλαστικά προτείνει ο ΟΗΕ, σε μια προσπάθεια περιορισμού της εξαγωγής πλαστικών απορριμμάτων από τη Δύση σε φτωχές χώρες. Οι πρωτοβουλίες του ΟΗΕ, σύμφωνα με τον επικεφαλής της Συνθήκης της Βασιλείας για τη διαχείριση των πλαστικών, μπορούν να οδηγήσουν σε περιορισμό της ρύπανσης των ωκεανών σε μόλις πέντε χρόνια.
Οι κανόνες που θα τεθούν σε εφαρμογή από την αρχή του 2021 θα καταστήσουν πιο διαφανές το εμπόριο πλαστικού προς ανακύκλωση, δίνοντας τη δυνατότητα σε χώρες του αναπτυσσόμενου κόσμου να αρνούνται την εισαγωγή χαμηλής ποιότητας, δύσκολα ανακυκλώσιμων απορριμμάτων, προτού καν αυτά φορτωθούν σε πλοία σε δυτικά λιμάνια. «Η αισιόδοξη εκτίμησή μου είναι ότι σε πέντε χρόνια θα αρχίσουμε να βλέπουμε αποτελέσματα», λέει ο διευθυντής του οργανισμού της Συνθήκης της Βασιλείας του ΟΗΕ, Ρολφ Παγιέτ, στην εφημερίδα The Guardian.
Μέχρι στιγμής, αναπτυσσόμενες χώρες με βιομηχανία επεξεργασίας ανακυκλώσιμου πλαστικού δεν έχουν τη δυνατότητα να διαπιστώσουν αν τα φορτία που θα παραλάβουν είναι όντως ανακυκλώσιμα ή είναι υπερβολικά φθαρμένα και μολυσμένα για ανακύκλωση. Τα απορρίμματα που δεν ανακυκλώνονται καταλήγουν συνήθως σε παράνομους χώρους ταφής ή στη θάλασσα. Ποσοστό 9% του πλαστικού που έχει παραχθεί στον κόσμο κατέληξε να ανακυκλωθεί, το 12% χρησιμοποιήθηκε ως καύσιμο και το 79% πετάχτηκε στη θάλασσα ή θάφτηκε σε χωματερές, για να καταλήξει σε ποτάμια και στον υδροφόρο ορίζοντα.
Ο Παγέτ παραδέχεται ότι η εφαρμογή των νέων κανόνων, που επιβάλλουν σύστημα «προκαταβολικής συμφωνίας» για κάθε εξαγωγή δύσκολα ανακυκλώσιμου ή μολυσμένου πλαστικού, θα δημιουργήσει προβλήματα στα αρχικά της στάδια. Μεγάλες χώρες, όπως οι ΗΠΑ και η Βρετανία, θα στραφούν προσωρινά προς την υγειονομική ταφή και την καύση. Η Τουρκία είναι σήμερα η μεγαλύτερη εισαγωγέας πλαστικών απορριμμάτων από τη Βρετανία, με τη Μαλαισία να καταλαμβάνει τη δεύτερη θέση. Από τα 22,9 εκατ. κιλά πλαστικών απορριμμάτων που εξήγαγε η Βρετανία τον Οκτώβριο, τα 13,9 εκατ. κατέληξαν στην Τουρκία.
Η απόφαση του Πεκίνου να απαγορεύσει την εισαγωγή πλαστικού προς ανακύκλωση το 2018 προκάλεσε πανικό στις ανεπτυγμένες χώρες, οι οποίες εξαρτιόνταν από την Κίνα για την ανακύκλωση προβληματικών σκουπιδιών. «Η κατάσταση θύμιζε “Φαρ Ουέστ” του πλαστικού. Η ευκολότερη λύση ήταν η φόρτωση των πλαστικών απορριμμάτων σε κοντέινερ και η εξαγωγή τους», λέει ο Παγέτ.
