Ως ένα από τα καλύτερα ευρωπαϊκά μονοπάτια πιστοποιήθηκε το μονοπάτι «Ursa Trail» του Μετσόβου μετά από μια επιτυχημένη ελληνογερμανική συνεργασία. Στόχος να υπάρξουν κι άλλες αντίστοιχες πιστοποιήσεις στην Ελλάδα.
Αρκούδα σημαίνει στα βλάχικα «ούρσα». Το βλάχικο αυτό όνομα φέρει μια διαδρομή πεζοπορίας στο Μέτσοβο. Τον Ιανουάριο το «Ursa Trail», δηλαδή το μονοπάτι της αρκούδας, έλαβε από την Ευρωπαϊκή Πεζοπορική Ομοσπονδία (ERA) την «Ευρωπαϊκή Πιστοποίηση για Μονοπάτια Πεζοπορίας» (Leading Quality Trail – Best of Europe). Αυτή την αναγνώριση ως ένα από τα καλύτερα ευρωπαϊκά μονοπάτια την έχουν μόλις 15 διαδρομές, μεταξύ τους και δύο ελληνικές: το Μονοπάτι της Άνδρου και το Μονοπάτι του Μαινάλου στην Αρκαδία.
Η ανάδειξη ενός μονοπατιού
Το νέο πιστοποιημένο μονοπάτι «Ursa Trail» παρουσίασε στη Διεθνή Έκθεση Τουρισμού (ΙΤΒ) στο Βερολίνο ο Λευτέρης Φάφαλης, στο πλαίσιο ενημερωτικής εκδήλωσης του Γερμανικού Συνδέσμου Πεζοπορίας (DWV). Όπως είπε στην ομιλία του, την πρωτοβουλία για τη δημιουργία του μονοπατιού είχε μια ομάδα μελών του Αθλητικού Συλλόγου Μετσόβου. Η αρχική ιδέα ήταν η δημιουργία μιας διαδρομής ορεινών αγώνων 40 χιλιομέτρων. «Ενώσαμε παλιά μονοπάτια», εξήγησε ο Λευτέρης Φάφαλης, «κάναμε και καινούργια ενδιάμεσα για να διοργανώνουμε μια φορά το χρόνο τον αγώνα ορεινού τρεξίματος “Ursa Trail”. Αυτό ξεκίνησε το 2013. Το 2015 ξενοδόχοι της περιοχής επισκέφτηκαν την ΙΤΒ στο Βερολίνο. Εκεί συμμετείχαν σε μια δημόσια συζήτηση για τον πεζοπορικό τουρισμό.»
Τότε, στη Διεθνή Έκθεση Τουρισμού ανακοινώθηκε η διοργάνωση ενός Workshop της Ελληνογερμανικής Συνέλευσης (DGV) τον Μάιο του 2015 στην Κόνιτσα με θέμα την κατάρτιση για τη δημιουργία σύγχρονων πεζοπορικών μονοπατιών. Στο εργαστήρι αυτό συμμετείχαν οκτώ άτομα από τους τέσσερις νόμους της Ηπείρου που ασχολούνταν με τον πεζοπορικό και ορεινό τουρισμό αλλά και ειδικοί του Γερμανικού Συνδέσμου Πεζοπορίας (DWV). Στη συνέχεια ακολούθησε εκπαιδευτικό σεμινάριο μιας εβδομάδας σε πιστοποιημένα μονοπάτια της Βόρειας Ρηνανίας Βεστφαλίας. Η ελληνογερμανική συνεργασία δεν περιορίστηκε όμως μόνο σε αυτές τις συναντήσεις, επισημαίνει η Λιάνε Γιόρνταν από τον Γερμανικό Σύνδεσμο Πεζοπορίας: «Είχαμε πάει στο Μέτσοβο και προχωρήσαμε μαζί με τους υπεύθυνους το μονοπάτι. Κάναμε τις προτάσεις μας για το τι θα πρέπει να γίνει ακόμη. Από τότε διατηρούσαμε μια συχνή επικοινωνία αναφορικά με τη σηματοδότηση του μονοπατιού και τις ενημερωτικές πινακίδες για το πώς θα πρέπει να διαμορφωθούν, ποιες πληροφορίες είναι σημαντικές για τους επισκέπτες. Το αποτέλεσμα είναι πολύ καλό. Τα σήματα και οι πινακίδες αποτυπώνουν το χαρακτήρα της περιοχής και δίνουν όλες τις πληροφορίες που είναι απαραίτητες για τους πεζοπόρους.»
Η σημασία της ευρωπαϊκή πιστοποίησης
Αποτέλεσμα αυτής της ελληνογερμανικής συνεργασίας στο “Ursa Trail” ήταν η αναγνώριση του με την «Ευρωπαϊκή Πιστοποίηση για Μονοπάτια Πεζοπορίας». Αυτό το στόχο έχει και η συνεργασία στο μονοπάτι της περιοχής της Ξάνθης, στη Χίο και τη Σκιάθο τα οποία βρίσκονται στα πρόθυρα της πιστοποίησης. Αλλά και στην Ήπειρο η ελληνογερμανική συνεργασία δεν ολοκληρώθηκε με την
πιστοποίηση του Μονοπατιού της Αρκούδας. Στην πραγματικότητα το «Ursa Trail» αποτελεί μια διαδρομή του «Epirus Trail» που στην τελική του μορφή θα έχει μια έκταση 300 χιλιομέτρων. Από το 2015 προετοιμάζεται αυτό το εγχείρημα και εκπαιδεύονται άτομα σε συνεργασία με την Ελληνογερμανική Συνέλευση. Ο Ηλίας Γκαρτζονίκας, στέλεχος του τμήματος τουρισμού της Περιφέρειας Ηπείρου, εξηγεί σε ποιο στάδιο βρίσκονται οι προετοιμασίες σήμερα: «Εδώ και δύο μήνες αρχίσαμε την καταγραφή των μονοπατιών σε όλα τα σημεία έτσι ώστε να αναδειχθούν και αυτά που έχουν χαθεί με τον καιρό και τώρα πια δεν χρησιμοποιούνται. Μετά τον Ιούνιο θα αρχίσουμε με τα κατασκευαστικά έργα που είναι αναγκαία σε ορισμένα σημεία για να φτάσουμε στη συνέχεια στην πιστοποίηση. Πιστεύω ότι σε ένα χρόνο θα αρχίσουν να πιστοποιούνται κομμάτι κομμάτι.»
Βασικά κριτήρια για την αναγνώριση αυτή είναι η διατήρηση της φυσικής μορφής του εδάφους, μια σηματοδότηση που θα εξασφαλίζει τον προσανατολισμό των πεζοπόρων όπως και ειδικευμένο προσωπικό για τη διατήρηση του μονοπατιού αλλά και για ξεναγήσεις. Το αντίτιμο για την εκπλήρωση αυτών των προϋποθέσεων είναι αρκετά ελκυστικό. Σύμφωνα με τον αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής Πεζοπορικής Ομοσπονδίας, Άλοις Στέπουν, «η άλλη σημαντική πλευρά της πιστοποίησης αφορά τις ευκαιρίες που προκύπτουν για τον τουριστικό κλάδο της περιοχής. Με την προβολή του μονοπατιού αναπτύσσεται όλο και περισσότερο το ενδιαφέρον για τη γαστρονομία και τα αξιοθέατα». Με άλλα λόγια, το μονοπάτι μετατρέπεται σε τουριστικό προορισμό και δημιουργούνται θέσεις εργασίας.
