Ο θόρυβος αποτελεί έναν ιδιαίτερα διαδεδοµένο περιβαλλοντικό παράγοντα κινδύνου για την ∆ηµόσια Υγεία µε σοβαρές κοινωνικές και οικονοµικές προεκτάσεις.
Η Παγκόσµια Οργάνωση Υγείας ορίζει ως Υγεία: την κατάσταση της πλήρους σωµατικής, νοητικής και κοινωνικής ευεξίας και όχι απλά την απουσία ασθένειας και αναπηρίας (WHO, 1946).
Ως θόρυβος ορίζεται κάθε ηχητικό ερέθισµα που εκλαµβάνεται ως ενόχληση από τον ανθρώπινο δέκτη.
Το 1999 η ΠΟΥ ορίζει ως περιβαλλοντικό θόρυβο αυτόν που προέρχεται από τις οδικές, σιδηροδροµικές και αεροπορικές µεταφορές όπως επίσης και από την γειτονιά (WHO 1999).
To 1999 επίσης ορίζεται ως περιβαλλοντική υγεία: «Αυτές οι πλευρές της ανθρώπινης υγείας που επηρεάζονται από φυσικούς, χηµικούς, βιολογικούς και κοινωνικούς παράγοντες του περιβάλλοντος»
ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ
Στην Ε.Ε:
- πάνω από 40% του πληθυσμού εκτίθεται σε θόρυβο από τις µεταφορές σε επίπεδα > 55dB(A) ηµερήσια έκθεση
- 20% του πληθυσμού εκτίθεται σε επίπεδα > 65dB(A) ηµερήσια έκθεση
- Περισσότεροι από το 50% των πολιτών της Ε.Ε. κατοικούν σε περιοχές που δεν πληρούν τους όρους της ακουστικής άνεσης
- >30% είναι εκτεθειµένοι στην διάρκεια της νύχτας σε επίπεδα θορύβου > 55dB(A) µε συνέπεια διαταραχές του ύπνου
- Ενώ η 24ωρη έκθεση σε περιοχές µε αυξηµένο κυκλοφοριακό φόρτο κυµαίνεται σε 75-80dB(A)
(πηγή: WHO 1999)
ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΥΓΕΙΑ
ΑΚΟΥΣΤΙΚΕΣ ΒΛΑΒΕΣ
- 120 εκατοµµύρια εργαζόµενοι έχουν πρόβληµα ακοής από την εργασία (κυρίως από επαγγελµατική έκθεση: έκπτωση ακουστικής οξύτητας, εµβοές)
ΕΞΩΑΚΟΥΣΤΙΚΕΣ ΒΛΑΒΕΣ ΚΑΙ ∆ΙΑΤΑΡΑΧΕΣ
- ∆ιαταραχές του λόγου και της επικοινωνίας (όριο 50dB(A))
- ∆ιαταραχές ύπνου (όριο 30dB(A) στιγμιαία 45dB(A))
- Καρδειαγγειακές και άλλες παθοφυσιολογικές διαταραχές (αύξηση ΑΠ, ρυθµού, αγγειοσύσπαση, αναπνοή)
- Ψυχολογικές επιπτώσεις συµπεριλαµβανοµένων αυτών που αφορούν στην απόδοση στην εργασία, την ευεξία και τη µνήµη, την προσοχή- συγκέντρωση
- ∆ιαταραχές στην ανθρώπινη συµπεριφορά, ευερεθιστότητα και επιθετικότητα (επίπεδα έκθεσης 80dB(A))
- Εύκολη κόπωση, πρόκληση ατυχηµάτων
- Ιδιαίτερα ευαίσθητα τα παιδιά και σηµαντική η αρνητική επίδραση στην µαθησιακή διαδικασία
- Αλληλεπίδραση (συνεργική, προσθετική ή/και συγχυτική µε άλλους περιβαλλοντικούς ρύπους όπως SO2, NOX, O3, CO αιωρούµενα σωµατίδια.
ΕΥΑΙΣΘΗΤΕΣ ΟΜΑ∆ΕΣ
- υπερτασικοί
- νοσηλευόµενοι σε νοσοκοµεία ή άτοµα σε ανάρρωση στο σπίτι
- άτοµα µε µαθησιακές δυσκολίες
- άτοµα µε προβλήµατα ακοής
- έµβρυα & µικρά παιδιά
- ηλικιωµένοι γενικά
ΘΕΣΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ
1. ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ:
Π.∆. 149/2006: «Ελάχιστες προδιαγραφές υγείας και ασφάλειας όσον αφορά την
έκθεση των εργαζοµένων σε κινδύνους προερχόµενους από φυσικούς παράγοντες
(θόρυβος) σε εναρµόνιση µε την οδηγία 2003/10/ΕΚ» (ΦΕΚ Α΄159/28.07.06)
- Οριακές τιμές έκθεσης: LEX,8h= 87dB(A) Ppeak=200 Pa
- Aνώτερες τιµές έκθεσης για ανάληψη ∆ΡΑΣΗΣ: LEX,8h= 85dB(A) Ppeak=140 Pa αντιστ.
- Kατώτερες τιµές έκθεσης για ανάληψη ∆ΡΑΣΗΣ: LEX,8h=80dB(A) Ppeak=112 Pa αντιστ.
2. ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ:
α) Ο∆ΗΓΙΑ 2002/49/ΕΚ σχετικά µε την αξιολόγηση και διαχείριση του
περιβαλλοντικού θορύβου (ΦΕΚ 384Β/06)
β) Π∆ 1180/81: σχετικά µε τον ορισµό ορίων θορύβου για την προστασία περιοίκων
από το βιοµηχανικό θόρυβο (ΦΕΚ 293/Α/6-10-81)
γ) Ν. 1650/86 «Προστασία από τον θόρυβο»
δ) Υπ. Απόφαση 1992: «δείκτες και ανώτερα επιτρεπόµενα όρια θορύβου που
προέρχονται από την κυκλοφορία σε οδικά και συγκοινωνιακά έργα »
∆ΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΕΣ
1. Συγκρότηση και λειτουργία συστήµατος συνεχούς καταγραφής (monitoring) των επιπέδων έκθεσης στο θόρυβο
2. Έλεγχος των επιπτώσεων στην υγεία από την έκθεση σε θορύβους µε προσδιορισµό της όχι µόνο στην πηγή αλλά και στον δέκτη (ατοµική έκθεση) ιδιαίτερα σε χώρους όπως:
– σχολεία, πάρκα, οικίες, νοσοκοµεία
– χώρους µε πολλαπλές πηγές θορύβου
– σε οµάδες υψηλού κινδύνου
3. Εκτίµηση των κινδύνων από τον θόρυβο στην φάση του σχεδιασµού συστηµάτων δικτύων µεταφορών και χρήσεων γης (µελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων)
4. ∆όµηση και λειτουργία συστήµατος εγρήγορσης για τις αρνητικές επιπτώσεις από την έκθεση στον θόρυβο
5. Εκτίµηση της αποτελεσµατικότητας των εφαρµοζόµενων (;) πολιτικών περιορισµού της έκθεσης και των αρνητικών επιπτώσεων στην υγεία µε την ανάπτυξη των κατάλληλων υποστηρικτικών υποδοµών από την πολιτεία
6. Υιοθέτηση και εφαρµογή κατευθυντήριων οδηγιών για τον περιορισµό της ηχορύπανσης µε άµεσους και µακροπρόθεσµους στόχους
7. Επαναξιολόγηση του υφιστάµενου θεσµικού πλαισίου και του βαθµού εφαρµογής του.
8. Ενίσχυση των ερευνητικών δραστηριοτήτων µε έµφαση στην αξιολόγηση της αλληλεπίδρασης της έκθεσης στον θόρυβο και σε άλλους περιβαλλοντικούς ρύπους
ΕΝ∆ΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
- Bergland B., Lindrall Th., Schwela D.: «Guidelines for community noise» Ed, by WHO, 1999
- ehp: «Hypertension and Exposure to Noise near Airports- the Hyena study» (2007)
- EU Health Council: «The health effects of environmental noise- other than hearing loss» Pub.Num 3311 (jn7845)Australia2004
- European Commission: «Development of a methodology to assess population exposed to high levels of noise and air pollution close to major transport infrastructure» Final report, April 2006 Entec
- Ising H., Kruppa B. «Health effects caused by noise: Evidence in the Literature from the past 25 years» Noise and Health 2004, 6:22
- PINCHE: «Policy Interpretation Network on Children’s Health and Environment»
- QLKA- 2002- 02395, Final report 2005
- Schwela D., Kephalopoulos S., Prasher D., «Confounding or Aggravating factors in noise- induced health effects: Air pollutants and other stressors» Noise and Health 2005, 7:28, 41- 50.
- WHO (Europe) «Quantifying burden of disease from environmental noise: Second technical meeting report» Dec. 2005
Παρατήρηση: Το κείμενο προέρχεται από παρουσίαση σε εκδήλωση του ΤΕΕ και της Νομαρχίας Πειραιά με θέμα: «Οι επιπτώσεις της ηχορύπανσης στα αστικά κέντρα – Αναγκαία μέτρα και παρεμβάσεις»
