Οι Ολυμπιακοί Αγώνες είναι διαβόητoι για την ζοφερή κληρονομιά τους, σχεδόν σε κάθε χώρα που αναλαμβάνει την διοργάνωσή τους καθώς συνήθως αφήνουν πίσω χρέη και τεράστια κτίρια και γήπεδα που σαπίζουν και χρόνοι με το χρόνο αχρηστεύονται.
Οι φωτογραφίες από τα στάδια στην Αθήνα, το Πεκίνο και τις εγκαταστάσεις των χειμερινών Ολυμπιακών στο Σότσι, έκαναν και πάλι την εμφάνισή τους τις περασμένες εβδομάδες, υπενθυμίζοντας στο Ρίο πως τώρα που οι αγώνες τελείωσαν, υπάρχει ακόμη ένα μεγάλο στοίχημα να κερδηθεί. Τι μένει πίσω και πώς όλες αυτές οι πολυέξοδες δαπάνες θα παραμείνουν χρήσιμες στα χρόνια που έρχονται;
Η Βραζιλία πάντως έχει εδώ και καιρό παρουσιάσει ένα υπερφιλόδοξο πρόγραμμα που ίσως για πρώτη φορά φανεί αποτελεσματικό και δείξει το δρόμο στους επόμενους διοργανωτές. Το πλάνο, είναι μια πιο εξελιγμένη λύση από αυτή που ακολούθησε το Λονδίνο το οποίο δημιούργησε αποσυναρμολογούμενα γήπεδα και έκανε μερική επανάχρηση των πρώτων υλών. Το Ρίο φιλοδοξεί να κάνει ένα ακόμη βήμα με δομές που μπορούν να αφαιρεθούν, να ξαναχτιστούν και να αποκτήσουν νέα χρήση – ο Δήμαρχος Eduardo Paes αποκάλεσε την προσέγγιση αυτή”νομαδική αρχιτεκτονική”.
Η Future Arena, ο χώρος διεξαγωγής του χάντμπολ, θα παρέχει το υλικό για την κατασκευή τεσσάρων δημοτικών σχολείων χωρητικότητας 500 μαθητών, τα οποία θα δημιουργηθούν στη γειτονιά Jacarepaguá της πόλης. Συνεργεία θα αποσυναρμολογήσουν επίσης το στάδιο της κολύμβησης και θα χρησιμοποιήσουν τα στοιχεία του για την ανέγερση δύο κοινοτικών κέντρων κολύμβησης.
Το Διεθνές Κέντρο Μετάδοσης θα γίνει ένας κοιτώνας γυμνασίου και το Barra, το Ολυμπιακό Πάρκο 300 στρεμμάτων που διαθέτει εννέα Ολυμπιακές εγκαταστάσεις, θα φιλοξενήσει δημόσια πάρκα και θα δοθεί για ιδιωτική ανάπτυξη.
“Το πλάνο είναι σχεδιασμένο ώστε να μην αφήσει άχρηστα και προβληματικά απομεινάρια.” δήλωσε ο Bill Hanway της AECOM, η οποία δημιούργησε το ρυθμιστικό σχέδιο για τα Ολυμπιακή πάρκα στο Λονδίνο και το Ρίο. “Βρισκόμαστε σε μια φάση όπου στους Ολυμπιακούς Αγώνες, η κοινωνική και οικονομική ευθύνη είναι πολύ πιο σημαντική από ό, τι ήταν στο παρελθόν.” προσθέτει.
Μια τέτοια προσέγγιση είναι ζωτικής σημασίας, λέει, επειδή οι περισσότεροι χώροι και αθλητικές εγκαταστάσεις έχουν διπλάσια χωρητικότητα από αυτή που θα φανεί πρακτικά χρήσιμη στη συνέχεια, ενώ κάποιοι είναι και εντελώς άχρηστοι μόλις τελειώσει η διοργάνωση.
Η φιλοσοφία του σχεδιασμού επικεντρώνεται στο να χρησιμοποιεί προκατασκευασμένα, αρθρωτά μέρη τα οποία είναι φθηνότερα και πιο βιώσιμα από τις συμβατικές μεθόδους.
Το 38 εκατομμυρίων δολαρίων στάδιο κολύμβησης το οποίο διαθέτει φυσικό δροσισμό και καθίσματα για 20.000 άτομα, θα αποσυναρμολογηθεί και οι πισίνες του θα γίνουν μέρος δύο διαφορετικών κολυμβητικών κέντρων για την κοινότητα. Σημειώνεται πως υπάρχει πρόβλεψη ώστε ακόμη και οι ράμπες από τσιμέντο να χρησιμοποιηθούν σε διάφορα σημεία για πρόσβαση σε ΑμεΑ.
Από τους συνολικά 30 αθλητικούς χώρους στους αγώνες του Ρίο, μόνο η Future Arena και το υδάτινο κέντρο είναι πραγματικά σχεδιασμένα στη φιλοσοφία της νομαδικής αρχιτεκτονικής. Το Λονδίνο είχε κάνει μεγαλύτερη χρήση των προσωρινών εγκαταστάσεων, αλλά μεγάλο μέρος της αθλητικής υποδομής στο Ρίο υπήρχε πριν από την Ολυμπιάδα και απλά τροποποιήθηκε.
Ωστόσο το σχέδιο αυτό είναι αρκετά περίπλοκο στην εφαρμογή και τώρα μένει να φανεί αν θα εφαρμοστεί έστω και εν μέρει καθώς η αποσταθεροποίηση της οικονομίας και της πολιτικής κατάστασης στη Βραζιλία ίσως επιβραδύνουν μέρος ή και ολόκληρο το σχέδιο. Παρόλα αυτά, η ιδέα δείχνει πώς οι Ολυμπιακές υποδομές μπορούν να επαναχρησιμοποιηθούν και ίσως τελικά η ιδέα αυτή να αποτελέσει μια λύση για το μέλλον των Αγώνων.
Με πληροφορίες από Wired.com και Citylab.com
