Η αναιμία λόγω έλλειψης βιταμίνης Β12 εμφανίζεται κυρίως όταν υπάρχει πρόβλημα στην απορρόφησή της.
Αυτό μπορεί να συμβαίνει είτε όταν υπάρχει έλλειψη του ενδογενούς παράγοντα, μιας πρωτεΐνης που βρίσκεται στο στομάχι και είναι απαραίτητη για την απορρόφηση της Β12 στο έντερο, είτε όταν υπάρχουν ασθένειες που σχετίζονται με δυσαπορρόφηση στο έντερο, όπως η νόσος του Crohn.
Επίσης, αναιμία μπορεί να εμφανιστεί όταν η πρόσληψη Β12 είναι ανεπαρκής, όπως στην περίπτωση αυστηρής χορτοφαγίας και στους αλκοολικούς. Στους ηλικιωμένους μπορεί επιπλέον να εμφανιστεί αναιμία λόγω μειωμένης παραγωγής υδροχλωρικού οξέος, το οποίο αφ’ ενός μεν είναι απαραίτητο για την απορρόφηση της Β12 από τις τροφές, αφ’ ετέρου δε διατηρεί χαμηλά τα επίπεδα της φυσιολογικής μικροβιοχλωρίδας του εντέρου, η οποία, αν αυξηθεί, χρησιμοποιεί τη Β12 για την ανάπτυξή της.
Η βιταμίνη Β12 σχετίζεται επίσης με το μεταβολισμό της ομοκυστεϊνης. Σε έλλειψή της
παρατηρούνται αυξημένα επίπεδα ομοκυστεϊνης, τα οποία υποχωρούν μετά από χορήγηση
Β12. Επίσης είναι απαραίτητη για την παραγωγή της μυελίνης στα νεύρα, ενώ η έλλειψή της οδηγεί στο σχηματισμό προβληματικών και πολύ μεγάλων ερυθρών αιμοσφαιρίων
(μεγαλοβλαστική αναιμία).
Σε αντίθεση με τις υπόλοιπες υδατοδιαλυτές βιταμίνες, αποθηκεύεται στο ήπαρ για μεγάλα χρονικά διαστήματα, καθώς και σε μικρές ποσότητες στους μύες, στα οστά, στα νεφρά, στην καρδιά και στον εγκέφαλο.
Τροφές πλούσιες σε βιταμίνη Β12 είναι οι ζωικής προέλευσης τροφές (κρέας, ψάρι,
πουλερικά, αυγά, γαλακτοκομικά) ενώ καλή πηγή Β12 για τους αυστηρά χορτοφάγους μπορούν να αποτελέσουν τα εμπλουτισμένα δημητριακά πρωινού.
Η απορρόφηση της Β12 από τις τροφές μπορεί να φτάσει το 50%, ενώ καλύτερη απορρόφηση παρατηρείται σε φαρμακολογικές δόσεις της. Η απορρόφησή της φαίνεται να επηρεάζεται αρνητικά από τη βιταμίνη C και θετικά από την πρόσληψη ασβεστίου.
