Στο πνεύμα της «Προειδοποίησης των Επιστημόνων του κόσμου προς την ανθρωπότητα» που εξέδωσε η ΜΚΟ «Union of Concerned Scientists», το 1992, περισσότεροι από 15.000 επιστήμονες από 184 χώρες προειδοποιούν με κοινή τους διακήρυξη αναφορικά με τους κινδύνους αποσταθεροποίησης του πλανήτη που προκύπτουν από την έλλειψη ενεργειών υπέρ της προστασίας του περιβάλλοντος και των οικοσυστημάτων.
Σε ένα κείμενο που ονομάζουν «δεύτερη προειδοποίηση», οι επιστήμονες επαναλαμβάνουν τις ανησυχίες που είχε εκφράσει η «πρώτη προειδοποίηση» πριν από εικοσί πέντε χρόνια, η οποία τόνιζε ότι ο αντίκτυπος της ανθρώπινης δραστηριότητας στη φύση πιθανόν θα προκαλέσει «στον άνθρωπο μεγάλα βάσανα» και να «ακρωτηριάσει τον πλανήτη με ανεπανόρθωτο τρόπο».
Διαθέσιμοι υδάτινοι πόροι, αποψίλωση δασών, μείωση του αριθμού των θηλαστικών, εκπομπές αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου, είναι μόνο μερικοί από τους παράγοντες που υποδεικνύουν ότι ο πλανήτης εκπέμπει SOS και οι οποίοι δεν έχουν λάβει τις αναγκαίες απαντήσεις για την αντιμετώπιση τους. Εξαίρεση αποτελούν τα μέτρα που ελήφθησαν από τη διεθνή κοινότητα για τη σταθεροποίηση της στιβάδας του όζοντος, διαμηνύουν οι επιστήμονες, η έκκληση των οποίων δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό «BioScience».
«Η ανθρωπότητα δεν πράττει όσα θα όφειλε να κάνει επειγόντως για τη διάσωση της βιόσφαιρας που απειλείται», τονίζουν οι επιστήμονες, προσθέτοντας ότι «σε αυτό το έγγραφο, εξετάσαμε την εξέλιξη της κατάστασης κατά τη διάρκεια των τελευταίων είκοσι ετών κι αξιολογήσαμε την ανθρώπινη αντίδραση, αναλύοντας τα επίσημα δεδομένα που έχουμε στα χέρια μας». «Σύντομα, θα είναι πολύ αργά προκειμένου να αντιστρέψουμε αυτές τις επικίνδυνες τάσεις», συνεχίζει η ανακοίνωση.
Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι η συντριπτική πλειονότητα των απειλών που είχαν αναγνωριστεί από το παρελθόν, συνεχίζει να υφίσταται και οι περισσότερες εξ’ αυτών «επιδεινώνονται». Ωστόσο, είναι ακόμα πιθανό να αντιστραφούν αυτές οι τάσεις και να επιτρέψουμε στα οικοσυστήματα να ξαναβρούν την ανθεκτικότητά τους.
Ενδεικτικά, τα τελευταία 25 χρόνια, η ποιότητα του πόσιμου νερού που είναι κατά κεφαλή διαθέσιμο στον κόσμο μειώθηκε κατά 26% και ο αριθμός των «νεκρών τμημάτων» στους ωκεανούς αυξήθηκε κατά 75%.
Οι επιστήμονες προειδοποιούν επιπλέον για την απώλεια σχεδόν 120,4 εκατομμυρίων εκτάριων δασικών εκτάσεων που αποψιλώθηκαν, για να μετατραπούν κυρίως σε αγροτικές εκτάσεις, και την ξεκάθαρη αύξηση των εκπομπών του διοξειδίου του άνθρακα (CO2) και των μέσων θερμοκρασιών του πλανήτη.
Επίσης, επισημαίνουν την αύξηση κατά 35% του παγκόσμιου πληθυσμού και τη μείωση κατά 29% του αριθμού των θηλαστικών, των ερπετών, των αμφιβίων, των πουλιών και των ψαριών.
Μεταξύ των μέτρων που προτείνονται είναι η δημιουργία μεγαλύτερων χερσαίων και θαλάσσιων βιότοπων και η ενίσχυση των νόμων κατά της λαθροθηρίας, όπως επίσης να καταστούν αυστηρότεροι οι κανονισμοί του εμπορίου προϊόντων άγριας ζωής. Προκειμένου να φρενάρουν τη δημογραφική ανάπτυξη στις αναπτυσσόμενες χώρες, προτείνουν την εκπόνηση προγραμμάτων εκπαίδευσης των γυναικών και τη βελτίωση του οικογενειακού προγραμματισμού.