Σε γενικές γραμμές μετά την σταδιακή άρση της καραντίνας, οι κυβερνήσεις πιέζουν τους επιστήμονες για την γρήγορη εύρεση του εμβολίου της πανδημίας. Ένας από τους πρώτους που πίεσαν είναι ο Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος ξεκίνησε το Operation Warp Speed την περασμένη εβδομάδα, όταν ανακοίνωσε τις προσπάθειες για εύρεση θεραπείας σε χρόνο ρεκόρ.
Ο αγώνας για ένα εμβόλιο φάνηκε να επιταχύνεται αυτήν την εβδομάδα όταν η Moderna, μια εταιρεία βιοτεχνολογίας με έδρα τη Βοστώνη, αποκάλυψε πρώιμα θετικά αποτελέσματα για το πιθανό εμβόλιο σε μια μικρή δοκιμή – και η AstraZeneca δήλωσε ότι θα μπορούσε να έχει τις πρώτες δόσεις ενός άλλου εμβολίου από Οκτώβριος εάν οι δοκιμές είναι επιτυχημένες.
Οι ανακοινώσεις ευχαρίστησαν τους πολιτικούς που προσπαθούν να προσφέρουν ελπίδα στους πολίτες που απελπισμένοι να αφήσουν κλειδώματα και οι επενδυτές που είναι πρόθυμοι να επιστρέψουν στην οικονομική δραστηριότητα.
Αλλά πολλοί επιστήμονες αισθάνονται καθήκον να μειώσουν τον ενθουσιασμό. Λένε ότι ένα εμβόλιο θα μπορούσε να διαρκέσει πολύ περισσότερο επειδή λίγα είναι γνωστά για την ασθένεια και πώς τα σώματα θα αντιδράσουν σε απόπειρες ανοσοποίησης. Στην πραγματικότητα, ορισμένοι προειδοποιούν ότι ενδέχεται να μην δημιουργήσουμε ποτέ εμβόλιο για το Covid-19.
Η Soumya Swaminathan, επικεφαλής επιστήμονας του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, πιστεύει ότι ένα αισιόδοξο σενάριο είναι ένα εμβόλιο που παράγεται στα «δεκάδες εκατομμύρια» το επόμενο έτος, το οποίο θα διανεμηθεί κυρίως σε εργαζόμενους στον τομέα της υγείας και σε πολύ μεγαλύτερους όγκους το 2022. Για τον εμβολιασμό του κόσμου και η οριστική ήττα του Covid-19 μπορεί να διαρκέσει τέσσερα έως πέντε χρόνια, λέει.
Τα εμβόλια συνήθως αναπτύσσονται για πολλά χρόνια και ακόμη και δεκαετίες. Ένα έγγραφο του 2013 από Ολλανδούς επιστήμονες αναφέρει ότι το μέσο εμβόλιο χρειάστηκε 10,71 χρόνια και είχε μόνο ποσοστό επιτυχίας 6% από την αρχή έως το τέλος. Κάθε στάδιο είναι ένα πείραμα: από τις δοκιμές μικρής φάσης που συμβαίνουν τώρα έως τις τρεις δοκιμές μεγάλης φάσης που απαιτούνται για την έγκριση των κανονιστικών ρυθμίσεων.
Αλλά προόδους όπως ο προγραμματισμός messengerRNA που χρησιμοποιούν οι Moderna, BioNTech και μια άλλη γερμανική εταιρεία, η CureVac, δεν έχουν χρησιμοποιηθεί ποτέ για τη δημιουργία προϊόντων εγκεκριμένων από έναν ρυθμιστή. Η τεχνική μεταφράζει μια πρωτεΐνη από τον ιό σε ανθρώπινα κύτταρα και την δείχνει στα Β κύτταρα που εκκρίνουν αντισώματα.
Η πανδημία ώθησε τις κυβερνήσεις και τις εταιρείες να ρίξουν χρήματα σε εμβόλια Covid-19, ακόμη και αν υπήρχε έλλειψη παγκόσμιας συνεργασίας. Όταν πολεμάς, βοηθά να γνωρίζεις τον εχθρό.
Αρχικά θεωρήθηκε αποκλειστικά αναπνευστική ασθένεια, ενώ αργότερα έχει προκαλέσει αιφνιδιαστικές επιθέσεις από τα μάτια μας στα δάχτυλα των ποδιών μας. Φαίνεται να χρησιμοποιεί διαφορετικές
τακτικές στα παιδιά, με αναφορές ορισμένων που πάσχουν από σοβαρή φλεγμονώδη κατάσταση.
Η Moderna ανακοίνωσε τα πρώτα αποτελέσματα από τη δοκιμή της πρώτης φάσης τη Δευτέρα, δείχνοντας ότι το εμβόλιο είχε προκαλέσει ανοσοαπόκριση τουλάχιστον τόσο ισχυρή όσο εκείνη που βρέθηκε σε ασθενείς που είχαν αναρρώσει.
Ο κ. Τραμπ δεν είναι ο πρώτος πρόεδρος που βλέπει ένα εμβόλιο ως τρόπο εξουδετέρωσης του πολιτικού κινδύνου που ενέχει ένας ιός. Το 1976, ο Τζέραλντ Φορντ επέσπευσε ένα εμβόλιο για αυτό που φοβόταν ότι θα ήταν μαζικό ξέσπασμα της γρίπης των χοίρων, έχοντας τραβήξει τη φωτογραφία του στον Λευκό Οίκο. Αλλά το εμβόλιο είχε σοβαρή παρενέργεια: εκατοντάδες άτομα εμφάνισαν σύνδρομο Guillain-Barré, όπου το σώμα παραλύθηκε από το ανοσοποιητικό σύστημα που επιτίθεται στα νεύρα.
Ο Covid-19 έχει αποδειχθεί ότι είναι η πανδημία που δεν έγινε ποτέ η γρίπη των χοίρων του 1976. Όμως, οι απαιτήσεις χαλάρωσης για έγκριση θα μπορούσαν να θέσουν στην αγορά εμβόλια προτού ανακαλύψουμε όλες τις παρενέργειες. Στις ΗΠΑ, η χαλάρωση των κανονισμών κατά τη διάρκεια της πανδημίας έχει ήδη οδηγήσει σε μάχες για την ασφάλεια και την ακρίβεια.
Οι κυβερνητικές υπηρεσίες και οι γιατροί αμφισβήτησαν εάν είναι ασφαλές να θεραπεύονται ασθενείς με υδροξυχλωροκίνη, ένα φάρμακο κατά της ελονοσίας που χρησιμοποιείται από τον κ. Trump που έχει καρδιακές και ψυχιατρικές παρενέργειες και η Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων έχει προειδοποιήσει για την ανακρίβεια πολλών εξετάσεων αντισωμάτων.
Οι επιστήμονες δεν έχουν ακόμη αποκλείσει τη ζοφερή προοπτική ότι ένα εμβόλιο θα μπορούσε να επιδεινώσει την ασθένεια. Σε ορισμένες καταστάσεις συμπεριλαμβανομένου του δάγκειου πυρετού και της κοινής παιδικής αναπνευστικής λοίμωξης RSV, τα εμβόλια έχουν πράγματι ενισχύσει την ασθένεια.
Στις πρώτες προσπάθειες για την πραγματοποίηση εμβολίου Sars, υπήρξε κάποια ανοσολογική ενίσχυση στις δοκιμές σε ζώα. Μέχρι στιγμής, δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι πρόκειται για πρόβλημα για το Covid-19 – αλλά οι πρώτες δοκιμές είναι δεκάδες, παρά εκατοντάδες ή χιλιάδες άτομα.
Οι πολιτικοί ηγέτες θα κάνουν λόγο για νίκη εάν ένας κατασκευαστής εμβολίων καταφέρει να κινηθεί με ασφάλεια σε ταχύτητες που ταιριάζουν περισσότερο στην επιστημονική φαντασία. Ωστόσο, ο μαζικός εμβολιασμός που θα μπορούσε να επιταχύνει την επιστροφή στην κανονική ζωή είναι ακόμη πιο μακριά. Τα πρώτα εμβόλια πιθανότατα θα χορηγηθούν σε εργαζόμενους στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης που θα τα μελετήσουν προσεκτικά, σαν να ήταν ακόμη υπό δοκιμή.
FT: Scientists vs politicians: the reality check for ‘warp speed’ vaccine research
Απόδοση: Γιάννης Κουτρουμπής
