Μια σημαντική διεθνής καινοτομία έχει υλοποιηθεί από ελληνικές εταιρείες και μάλιστα στον δυναμικό χώρο της αιολικής ενέργειας και ειδικά στη θάλασσα, στον τομέα της Γαλάζιας Ενέργειας. Πρόκειται για το Floatmast, έναν υπεράκτιο πλωτό μετεωρολογικό ιστό για μετρήσεις αιολικού δυναμικού στη θάλασσα, που αποτελεί παγκόσμια πρωτοτυπία. Η καινοτομία έχει βραβευθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και επιλέχθηκε για χρηματοδότηση ύψους 2 εκατ. ευρώ.
Τα τελευταία χρόνια αυξάνεται διεθνώς η τοποθέτηση ανεμογεννητριών μέσα στη θάλασσα, σε υπεράκτιες αιολικές εγκαταστάσεις. Για να επιλεγεί, όμως, η κατάλληλη τοποθεσία αυτής της ακριβής επένδυσης, απαιτούνται αξιόπιστες μετρήσεις του αιολικού πεδίου.
Στη θάλασσα, όμως, αυτές οι μετρήσεις δεν είναι εύκολες ούτε πυκνές στον χώρο και στον χρόνο. Δύο ήταν οι βασικές μέθοδοι που χρησιμοποιούνταν. Πρώτον, η τοποθέτηση ιστού μέτρησης πακτωμένου στον βυθό, μια λύση αξιόπιστη μεν αλλά πολύ ακριβή, ειδικά αν μιλάμε για μεγάλα βάθη. Δεύτερον, η χρήση πλωτών σημαδούρων με συσκευές Lidar (με χρήση ακτίνων λέιζερ), η οποία είναι φθηνότερη, αλλά όχι τόσο αξιόπιστη.
«Στην περίπτωση χωροθέτησης ενός θαλάσσιου αιολικού πάρκου, η σωστή εκτίμηση του αιολικού πεδίου παίζει πολύ κρίσιμο ρόλο, καθώς πρόκειται για μεγάλη επένδυση. Μια λανθασμένη εκτίμηση κατά 2-3% μπορεί να κοστίσει πολλά εκατομμύρια, άρα επιζητούμε τη μέγιστη ακρίβεια», λέει στην εφημερίδα «Καθημερινή» ο κ. Αντώνης Πέππας, επικεφαλής της εταιρείας ΕΤΜΕ – Πέππας & Συνεργάτες, που μαζί με τη Streamlined Σύμβουλοι Μηχανικοί, προχώρησαν στο έργο.
«Το ζητούμενο για εμάς ήταν να βρεθεί μια λύση που θα συνδυάζει την αξιοπιστία του ιστού με το κόστος και τη λογική του πλωτού μέσου. Σε αυτό συνίσταται η καινοτομία αλλά και η πατέντα μας. Το Floatmast είναι ένας πλωτός ιστός μέσα στη θάλασσα, με βάση τα πιο αυστηρά κριτήρια παγκοσμίως για τη μέτρηση του αέρα. Ετσι, πετυχαίνουμε για τους επενδυτές χαμηλότερο κόστος κατά 60-70%, αλλά με την ίδια ποιότητα αποτελεσμάτων», σημειώνει ο κ. Πέππας. Για να επιτευχθεί ο συνδυασμός, αξιοποιήθηκε η τεχνογνωσία που χρησιμοποιείται στις υπεράκτιες πλατφόρμες άντλησης υδρογονανθράκων, με τη μέθοδο ΤLP (Tension Leg Platform). Δηλαδή, τοποθετούνται τέσσερις βάσεις από ειδικό σκυρόδεμα στον βυθό και από εκεί τέσσερις τένοντες συγκρατούν στην επιφάνεια την πλατφόρμα όπου είναι τοποθετημένος ο ιστός.
Το Floatmast χρησιμοποιεί για την καταγραφή των αιολικών δεδομένων έναν μετεωρολογικό ιστό 40 μέτρων, όσο και συσκευές lidar, που σαρώνουν σε ύψος 200 μέτρων. Επίσης, ενεργειακώς είναι πλήρως αυτόνομο, καθώς διαθέτει φωτοβολταϊκά κάτοπτρα, τα οποία εξασφαλίζουν την τροφοδοσία όχι μόνο του μετρητή ανέμων, αλλά και πλήθους περιβαλλοντικών και μετεωρολογικών αισθητήρων, που αναδεικνύουν το Floatmast σε έναν πολύπλευρο σταθμό.
«Η χρηστική αξία της καινοτομίας μας είναι ότι μετρά με τη μεγαλύτερη δυνατή αξιοπιστία τον άνεμο που πνέει σε μια περιοχή, έτσι ώστε ο επενδυτής να γνωρίζει αν συμφέρει οικονομικά η δημιουργία του πάρκου. Ταυτόχρονα, όμως, η πλωτή αυτή διάταξη αποτελεί ολοκληρωμένο σταθμό περιβαλλοντικής παρακολούθησης στον θαλάσσιο χώρο, καθώς διαθέτει μια πληθώρα αισθητήρων (“μπλε” και “πράσινων”), που στοχεύουν στην περιβαλλοντική παρατήρηση του θαλάσσιου περιβάλλοντος. Η διάταξη αυτή μπορεί να τοποθετηθεί πριν από την κατασκευή του υπεράκτιου αιολικού πάρκου και να παραμείνει κατά τη διάρκεια κατασκευής του αλλά και λειτουργίας, παρακολουθώντας μονίμως τις περιβαλλοντικές παραμέτρους με ολιστικό τρόπο», σημειώνει ο κ. Πέππας.
Μεταξύ των δεδομένων που καταγράφει το Floatmast είναι η ταχύτητα ανέμου (από 20 έως 210 μ. ύψος), η διεύθυνση ανέμου, η θερμοκρασία αέρα, η σχετική υγρασία, η ατμοσφαιρική πίεση, όπως επίσης το ύψος και η περίοδος κύματος, η αλατότητα και η θερμοκρασία του νερού και η χλωροφύλλη της θάλασσας. Συνολικά, η πλατφόρμα καταγράφει 452 διαφορετικές παραμέτρους επί 120 διαφορετικών καναλιών πληροφορίας. Οπως συμπληρώνει ο κ. Πέππας, μπορεί να τοποθετηθεί και ραντάρ πτηνών, καθώς και άλλα ραντάρ παρακολούθησης της θαλάσσιας κίνησης.
Το Floatmast έχει τοποθετηθεί και δοκιμάζεται εδώ και περίπου πέντε μήνες στη θαλάσσια περιοχή του Κάβο Ντόρο, μεταξύ Μακρονήσου και Ανδρου, σε μια περιοχή με υψηλό αιολικό πεδίο και κυματισμό και έχει επιδείξει άριστη συμπεριφορά, ακόμα και σε πολύ ισχυρούς ανέμους και σε μεγάλη θαλασσοταραχή. «Ακόμα και με ριπές ανέμου μέχρι 11 μποφόρ, αποδείχθηκε ό,τι πιο σταθερό, αφού η κλίση του ήταν μικρότερη από μία μοίρα», λέει ο κ. Πέππας. Στο σημείο που βρίσκεται σήμερα, θα παραμείνει συνολικά για 12 μήνες, έτσι ώστε να γίνει μια πλήρης καταγραφή των δεδομένων.
Το Floatmast έχει προξενήσει ήδη το ενδιαφέρον εταιρειών, τόσο από την Ελλάδα όσο και από το εξωτερικό, λόγω της πρωτοποριακής του προσέγγισης. Η διάταξη μπορεί να τοποθετηθεί πριν από την κατασκευή του υπεράκτιου αιολικού πάρκου και να παραμείνει κατά τη διάρκεια κατασκευής του αλλά και λειτουργίας του, παρακολουθώντας διαρκώς τις περιβαλλοντικές παραμέτρους. Σε κάθε περίπτωση, είναι ιδιαίτερα σημαντικό να πρωτοπορούν εγχώριες εταιρείες σε τεχνολογίες αιχμής, όπως η «γαλάζια ενέργεια», δηλαδή οι ΑΠΕ στον θαλάσσιο χώρο, σε μια εποχή κατά την οποία το ζήτημα της κλιματικής κρίσης βρίσκεται στο προσκήνιο.
