Οι Ευρωπαίοι φέρνουν πίσω την παραγωγή από τρίτες χώρες με στόχο την αυτονομία σε βιομηχανικά προϊόντα. Οφέλη για την Ελλάδα από την ανακατανομή εφοδιαστικών αλυσίδων λόγω πολέμου. Οι κινήσεις των Carlsberg, Pepsico και Pyramis.
Η απόφαση των πολυεθνικών Carlsberg και Pepsico να μεταφέρουν μέρος της παραγωγής τους από άλλα ευρωπαϊκά εργοστάσια στην Ελλάδα, αλλά και το επιτυχημένο εγχείρημα της ελληνικής Pyramis να επαναλειτουργήσει τη μονάδα της Pitsos μετά τη φυγή των Γερμανών της BSH δίνουν ένα τόνο αισιοδοξίας για το μέλλον της βιομηχανίας και της μεταποίησης στη χώρα.
Αν και πρόκειται σε πρώτη φάση για μικρά μεγέθη σε όγκους παραγωγής, και οι τρεις περιπτώσεις έρχονται να προστεθούν στην προσπάθεια ενίσχυσης της βιομηχανικής δραστηριότητας που έχει αρχίσει λίγο μετά την κρίση του 2010, όταν προέκυψε η ανάγκη για αλλαγή του οικονομικού μοντέλου με έμφαση στη μεταποίηση και στην παραγωγή δικών μας προϊόντων. Στόχος, τόσο η ενίσχυση των εξαγωγών, όσο και η μείωση της εξάρτησης από εισαγόμενα προϊόντα.
Η βιομηχανία δημιούργησε το 13,7% του ΑΕΠ το 2021, όταν πριν από μια δεκαετία αντιστοιχούσε στο 11%. Αντίστοιχα, η μεταποίηση δημιούργησε το 8,6% του ΑΕΠ το 2021, έναντι 7,9% το 2010. Η ποσοστιαία συμμετοχή της βιομηχανίας στην απασχόληση ανέρχεται σε 11,7% του εργατικού δυναμικού.
Η «στροφή» στη βιομηχανία βεβαίως δεν αφορά μόνο την Ελλάδα αλλά και την Ευρώπη. Ρωτήσαμε την κυρία Μάγκυ Αθανασιάδη, διευθύντρια του τομέα Βιομηχανίας, Ανάπτυξης, Τεχνολογίας και Καινοτομίας του ΣΕΒ να μας πει πού βρισκόμαστε σήμερα.
«Πλέον η τάση είναι να επιστρέψει η παραγωγή από τρίτες χώρες πάλι στην Ευρώπη. Στόχος η αυτονομία της Ευρώπης σε πρώτες ύλες και στη δημιουργία ευρωπαϊκών αλυσίδων αξίας», αναφέρει η κυρία Αθανασιάδη και δίνει και μια άλλη πτυχή για τη σημασία της βιομηχανίας.
«Υποτιμήσαμε τη σημασία της βιομηχανίας»
«Και η Ευρώπη, όπως η Ελλάδα, πέρασε μια 30ετία αποβιομηχάνισης. Κάποτε οι Ευρωπαίοι επιθυμούσαν να μεταφέρουν την παραγωγή στην Κίνα. Σταδιακά, όμως, η Κίνα λόγω του ότι έγινε το μεγαλύτερο “εργοστάσιο” του πλανήτη απέκτησε σημαντική ισχύ. Ο εμπορικός πόλεμος μεταξύ της Κίνας και των ΗΠΑ έγινε ακριβώς για τα προϊόντα της βιομηχανίας. Εμείς υποτιμήσαμε τη βιομηχανία και τη σημασία της. Μια δυνατή βιομηχανία δεν είναι μόνο θέμα οικονομίας αλλά και γεωπολιτικής ισχύος. Το βιώνουμε τώρα και με τον πόλεμο».
Στην ερώτηση αν είμαστε σε θέση στην Ελλάδα να εκμεταλλευτούμε ως χώρα την ανακατανομή εφοδιαστικών αλυσίδων λόγω του πολέμου η κυρία Αθανασιάδη τόνισε:
«Σίγουρα μπορούμε. Το μεγάλο μας πλεονέκτημα είναι το ανθρώπινο κεφάλαιο. Έχουμε μεγάλη βελτίωση στην παροχή κινήτρων, όπως στη φορολογία, ή και στις διαδικασίες για αδειοδότηση με τους χρόνους που απαιτούνται να μην έχουν σχέση με το παρελθόν και να βρίσκονται κοντά στον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Δεν πρέπει όμως να “χανόμαστε” κοιτάζοντας όλους τους κλάδους, αλλά εκεί που έχουμε στρατηγικό πλεονέκτημα. Μέχρι τώρα οι κυβερνήσεις ήθελαν να είναι ικανοποιημένοι όλοι οι κλάδοι, αλλά αυτό δεν γίνεται γιατί δεν έχουν όλοι οι τομείς τα φόντα για να ξεχωρίσουν ώστε η στήριξη που θα τους δοθεί να αποδώσει και να ωφεληθεί η επιχείρηση, οι εργαζόμενοι και η οικονομία».
Ποιοι τομείς μπορούν να προσελκύσουν επενδύσεις
Ποιοι, όμως, είναι οι τομείς που μπορούν να προσελκύσουν επενδύσεις; Εκτός από τον παραδοσιακό τομέα των τροφίμων και ποτών, ο τομέας της υγείας έχει σοβαρές προοπτικές. καθώς η Ελλάδα έχει υψηλές προδιαγραφές στην έρευνα και γενικότερα στις ψηφιακές εφαρμογές υγείας με τους καλούς developers που διαθέτει. Δεν είναι τυχαίο ότι η Pfizer, εκτός από το Κέντρο Ψηφιακής Καινοτομίας και το Παγκόσμιο Κέντρο Επιχειρησιακών Λειτουργιών και Υπηρεσιών, προχωρεί και στην έναρξη λειτουργίας και στελέχωσης ενός νέου παγκόσμιου τμήματος της εταιρείας στη Θεσσαλονίκη το οποίο θα δραστηριοποιείται στην ασφάλεια των φαρμάκων σε όλο τον κόσμο με γνώμονα τη δημόσια υγεία.
Σημειώνεται πως οι ελληνικές φαρμακοβιομηχανίες έχουν ανακοινώσει ένα επενδυτικό πρόγραμμα-μαμούθ 1,5 δισ. ευρώ για νέες γραμμές παραγωγής και την ανάπτυξη νέων προϊόντων.
Επίσης, ιδιαίτερη δυναμική εμφανίζουν οι τομείς του ψηφιακού μετασχηματισμού με τις εταιρείες πληροφορικής, ο τομέας των νέων υλικών, όπως η αποθήκευση ενέργειας, τα βιοχημικά, η νανοτεχνολογία κ.α.
Ο κλάδος της ενέργειας και του περιβάλλοντος είναι σε θέση να προσελκύσει επενδύσεις για εγχώρια παραγωγή. Από το Ταμείο Ανάπτυξης και το ΕΣΠΑ 13 δισ. ευρώ θα αξιοποιηθούν για αυτούς τους τομείς και θα είναι κρίμα αυτοί οι πόροι να διοχετευτούν σε εισαγωγές.
Η κυρία Αθανασιάδη επισημαίνει και τις προοπτικές που εμφανίζει η χώρα για την παραγωγή υδρογόνου. Όπως εξηγεί, «το υδρογόνο είναι ένα καθαρό καύσιμο, το οποίο όμως χρειάζεται πολύ ενέργεια για να παραχθεί. Η Ελλάδα επειδή βρίσκεται κοντά στην Αίγυπτο που αποτελεί αστείρευτη πηγή φθηνής ενέργειας θα μπορούσε δυνητικά να προσελκύσει μεγάλες βιομηχανικές επενδύσεις για την παραγωγή υδρογόνου».
Ας δούμε όμως πιο αναλυτικά τις επενδυτικές πρωτοβουλίες των πολυεθνικών Carlsberg και Pepsico στην Ελλάδα σε συνδυασμό με την επαναλειτουργία της παλιάς μονάδας της Pitsos από την ελληνική Pyramis
Carlsberg, made in Greece
Η δανέζικη ζυθοποιία Carlsberg εξαιτίας του πολέμου αποφάσισε να μεταφέρει από άλλα εργοστάσια της Ευρώπης μέρος της παραγωγής του κορυφαίου σήματός της Carlsberg στην Ελλάδα και, ειδικότερα, στις εγκαταστάσεις της θυγατρικής της Ολυμπιακής Ζυθοποιίας στη Σίνδο στο Νομό Θεσσαλονίκης. Το σήμα Carlsberg μέχρι σήμερα εισαγόταν στην Ελλάδα. Σύμφωνα με πληροφορίες ο όγκος παραγωγής για την μπίρα Carlsberg θα είναι 100.000 εκατόλιτρα.
Η μονάδα παραγωγής της Ολυμπιακής Ζυθοποιίας, στη Σίνδο θα αναλάβει την παραγωγή του βασικού brand του ομίλου Carlsberg, σε κουτί των 330 ml. και των 500 ml. και σε όλους τους τύπους βαρελιών (Draught Master Flex & Modular και μεταλλικό keg)». Μάλιστα, η μονάδα της Σίνδου δεν θα εξυπηρετεί μόνο τις ανάγκες της ελληνικής αγοράς, αλλά και αυτές άλλων αγορών του ομίλου, που δεν διαθέτουν τοπική παραγωγή, μεταξύ των οποίων είναι οι αγορές της Νότιας Αμερικής, Μέσης Ανατολής και Αφρικής.
Η ιστορική ΗΒΗ επαναπατρίζεται
Ήταν το 2016 όταν η Pepsico-HBH αποφάσισε να σταματήσει την παραγωγή αναψυκτικών στην Ελλάδα. Τώρα, επτά χρόνια μετά, η πολυεθνική αλλάζει ρότα και επιστρέφει στην Ελλάδα με την παραγωγή των αναψυκτικών ΗΒΗ σε συσκευασίες σε κουτί. Ειδικότερα, από την ερχόμενη άνοιξη, τα αναψυκτικά με το σήμα ΗΒΗ θα παράγονται για λογαριασμό της εταιρείας από τη γνωστή ελληνική βιομηχανία αναψυκτικών ΕΨΑ, βάσει τριετούς συμβολαίου.
Η συνεργασία αφορά μόνο την παραγωγή των αναψυκτικών ΗΒΗ σε κουτί για τους εξής πέντε κωδικούς: πορτοκαλάδα με ανθρακικό, πορτοκαλάδα χωρίς ανθρακικό, λεμονάδα, σόδα, σόδα με λεμόνι. Η συμφωνία δεν προβλέπει την παραγωγή των χυμών ΗΒΗ, ούτε των αναψυκτικών ΗΒΗ σε πλαστικό μπουκάλι, ενώ δεν περιλαμβάνει την παραγωγή των αναψυκτικών Pepsi και 7Up. Τα αναψυκτικά με το σήμα ΗΒΗ σε πλαστικό μπουκάλι παράγονται εκτός Ελλάδας, κυρίως σε μονάδες στη Ρουμανία και την Πολωνία.
Ορισμένες πληροφορίες αναφέρουν ότι το παλιό εργοστάσιο της Pepsico στο Λουτράκι που εξαγοράστηκε από τη N.U. Aqua, όταν ολοκληρωθούν οι επενδύσεις εκσυγχρονισμού ίσως αναλάβει πλήρως την παραγωγή των αναψυκτικών της PepsiCo στην Ελλάδα.
H Pitsos που έγινε Pyramis
Σχεδόν δύο χρόνια από τη διακοπή της παραγωγικής δραστηριότητας της γερμανικής BSH στην Ελλάδα (Pitsos), η χώρα απέκτησε και πάλι μαζική γραμμή παραγωγής ηλεκτρικών συσκευών με την πλήρη λειτουργία της μονάδας της Pyramis που στήθηκε στα Οινόφυτα και στελεχώθηκε από πρώην στελέχη της Pitsos.
Ήδη τα πρώτα προϊόντα βγαίνουν απ’ τη γραμμή παραγωγής. Πρόκειται για κεραμικές εστίες κουζίνας, οι οποίες πλέον παράγονται με το σήμα της Pyramis της οικογένειας Μπακατσέλου. Σύμφωνα με το επιχειρηματικό πλάνο της Pyramis, ως τις αρχές του 2023 θα έχουν δημιουργηθεί 50 θέσεις εργασίας με την προοπτική να αυξάνονται περαιτέρω.
Στην αρχή η μονάδα θα παράγει κεραμικές εστίες με παραγωγική δυναμικότητα ως 230.000 τεμαχίων ετησίως. Σε δεύτερη φάση αναμένεται να προστεθούν και νέες γραμμές για την παραγωγή ηλεκτρικών φούρνων και απορροφητήρων.
