Γράφει ο Πάρις Κονιτσιώτης
Όλες οι μορφές τέχνης τροφοδοτούνε το πολιτιστικό υπόβαθρο του καθενός και η συμμετοχή σε παρόμοια δρώμενα γεμίζουν τις μπαταρίες της ψυχής, διευρύνουν τους πνευματικούς ορίζοντες και το νοιώθει κανείς όταν συμμετέχει αγόγγυστα και με ευχαρίστηση σε αυτές.
Στην πόλη μας ειδικά δεν παρατηρείται και κανένας πολιτιστικός οργασμός για να μην έχεις τι να επιλέξεις, γι αυτό όταν γίνεται οποιαδήποτε εκδήλωση επιβάλλεται να στηρίζεται από μεγάλη μερίδα συμπολιτών. Έστω κι αν αυτή είναι μορφή τέχνης, όπως η ζωγραφική, με βαθύτερα νοήματα, ο καθένας όμως μπορεί να τοποθετήσει τον εαυτό του στη θέση του καλλιτέχνη και με τη δική του αισθητική να ερμηνεύσει τη δημιουργία του, θαυμάζοντας τον χρωματικό πλουραλισμό και την έμπνευσή του.
Στερούμαστε από ψυχικές συγκινήσεις και δεν μπορεί να μου αντιπαρατεθεί κάποιος ότι εδώ η φτώχεια επιτίθεται σε όλο και περισσότερα στρώματα του πληθυσμού κι εσύ μας μιλάς για εκθέσεις κι αυτό γιατί δεν μπορούμε να καταργήσουμε κάθε μορφή πολιτισμού και γιατί πάντοτε υπάρχει χώρος και χρόνος για ότι ικανοποιεί την ψυχή.
Για να μην καταντήσει το άρθρο μου ένα ανιαρό και κοινότυπο άρθρο με τις αοριστολογίες της πνευματικής τροφής, γίνομαι αμέσως πιο σαφής.
Σε αυτό το υπέροχο κτίριο της Δημοτικής Πινακοθήκης στο κέντρο της πόλης γίνεται η έκθεση των πινάκων ζωγραφικής του αποθανόντος συμπατριώτη μας – από τους Σελλάδες- γιατρού Ηλία Καρανίκα.
Η έκθεση αποτελεί μια ευχάριστη έκπληξη για κάθε επισκέπτη σε ότι αφορά την έμπνευση, τα χρώματα και τα θέματα που θεωρώ ότι είναι πολύ πάνω από τα συνηθισμένα.
Σε καμία περίπτωση δεν αποτελεί ιεροσυλία και για την μνήμη του Ηλία Καρανίκα αλλά πολύ περισσότερο κάποιου ζωγράφου της Αναγέννησης όπως του Ντελακρουά ή του Γκόγια που αναφέρει και η κ. Αθηνά Σχινά που επιμελήθηκε τον κατάλογο και την έκθεση για «την εκλεκτική συγγένεια και τη δραματική ατμόσφαιρα» των έργων των πιο πάνω μεγάλων ζωγράφων με τα έργα του Καρανίκα, όπως και για την ομοιότητά τους με «την οραματική του Ν. Γύζη, τη μυστηριακή ιδιαιτερότητα του W. BLAKE αλλά και τη μεταφυσική αλληγορία που διαπνέει την ζωγραφική του S. PALMER».
Στην επί τρείς φορές επίσκεψή μου στην έκθεση απήλαυσα μία τεχνοτροπία βγαλμένη από την εποχή της Αναγεννησιακής τέχνης του 15ου και 16ου αιώνα από έναν αυτοδίδακτο ζωγράφο των ημερών μας, του τόπου μας.
Οι χρωματικοί συνδυασμοί και η ευρεία χρήση της σκιάς -όπως οι σκιές που υπογραμμίζουν την τραγικότητα των προσώπων– δείχνει τεχνοτροπία εξειδικευμένη και για έναν αυτοδίδακτο άνθρωπο είναι θεόσταλτη έμπνευση.
Οι περισσότεροι πίνακές του είναι λάδι σε καμβά διαστάσεων ενός τετραγωνικού μέτρου περίπου με ευρεία χρησιμοποίηση χρωμάτων με το κίτρινο να εξουσιάζει και την επιλογή θεμάτων από «σκηνές του καθημερινού βίου, από ιστορικές και θρησκευτικές παραστάσεις αλλά αλληγορικές συνθέσεις» και με ονομασίες όπως «Θυσία και Αποθέωση», «Μετουσίωση», «Προσφορά» και «Ιστορική παρακαταθήκη».
Σε ανύποπτο χρόνο ευτύχησα να γνωρίσω τον Ηλία Καρανίκα και μετά την κουβέντα μαζί του ποτέ δεν περίμενα την καλλιτεχνική δύναμη που έκρυβε η άκρη των δαχτύλων του, πέρα από την αδιαμφισβήτητη χειρουργική τους δεινότητα.
Για να αποφύγω πλατειασμούς, υπάρχουν πέντε απλοί λόγοι να επισκεφτεί κάποιος την έκθεση:
α) Το πανέμορφο κτίριο της Δημοτικής Πινακοθήκης με το «βαρύ σαν ιστορία όνομα» του Γιάννη Μόραλη.
β) Το ότι εκτίθενται τα έργα ενός ντόπιου καλλιτέχνη, με απαράμιλλη κοινωνική προσφορά όπως αυτή του γιατρού ΗΛΙΑ ΚΑΡΑΝΙΚΑ.
γ) Η πολυτέλεια επιλογής του χρόνου αφού η έκθεση θα διαρκέσει μέχρι την 3η Μαΐου και οι αίθουσες είναι ανοικτές από 9 το πρωί μέχρι 9 το βράδυ.
δ) Η πολύ υψηλού επιπέδου καλλιτεχνική αξία των πινάκων από έναν προικισμένο άνθρωπο.
ε) Ο όσο το δυνατόν μεγαλύτερος αριθμός επισκεπτών αποτελεί φόρο τιμής στον καλλιτέχνη από τους συμπατριώτες του και αναγνώριση τόσο της καλλιτεχνικής αξίας, όσο και της κοινωνικής του προσφοράς.
Φυλλομετρώντας το λεύκωμα της έκθεσης και διαβάζοντας την βιογραφία του Ηλία Καρανίκα μου ήρθε ασυναίσθητα στο νου η έκφραση του μεγάλου Γερμανού κοινωνιολόγου και στοχαστή ΜΑΞ ΒΕΜΠΕΡ: «οι άνθρωποι δεν θα είχαν επιτύχει το εφικτό σ’ αυτόν τον κόσμο, αν κάθε τόσο δεν επιχειρούσαν να διεκδικήσουν το ανέφικτο».
