Οι εκλογές για την ανάδειξη των Δημοτικών και Περιφερειακών αρχών θα διεξαχθούν την Κυριακή 8 Οκτωβρίου, ενώ οι επαναληπτικές κάλπες θα στηθούν – όπου απαιτηθεί, την αμέσως επόμενη Κυριακή 15 Οκτωβρίου.
Οι Αρχές που θα προκύψουν από τις κάλπες, θα αναλάβουν επισήμως τα καθήκοντά τους την 1η Ιανουαρίου 2024. Ψηφίζουμε για την εκλογή Δημάρχων, Περιφερειαρχών καθώς και για τα μέλη των Δημοτικών και Περιφερειακών Συμβουλίων.
Δήμαρχοι και Περιφερειάρχες μπορούν να εκλεγούν όσοι έχουν συμπληρώσει το 21ο έτος της ηλικίας τους μέχρι τη μέρα των εκλογών. Δημοτικοί και Περιφερειακοί Σύμβουλοι μπορούν να εκλεγούν όσοι έχουν συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας τους.
Στις αυτοδιοικητικές εκλογές του Οκτωβρίου θα υπάρξουν σημαντικές αλλαγές σε σχέση με εκείνες του 2019, με βάση το νόμο του 2021.
Οι προϋποθέσεις αυτές ισχύουν και για πολίτες χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι εκλογές θα πραγματοποιηθούν με τους εκλογικούς καταλόγους όπως διαμορφώθηκαν μέχρι τις 30 Ιουνίου.
Δεν ισχύουν οι κατάλογοι ετεροδημοτών
Για τις Δημοτικές και Περιφερειακές εκλογές δεν ισχύουν οι ειδικοί κατάλογοι των ετεροδημοτών. Όσοι ήταν γραμμένοι στους ειδικούς καταλόγους ετεροδημοτών για τις βουλευτικές εκλογές, ψηφίζουν ΜΟΝΟ στον Δήμο της αρχικής εγγραφής τους και ΟΧΙ στον τόπο κατοικίας τους.
Πού ψηφίζω
Σε ό,τι αφορά το πού ψηφίζετε, η διαδικασία είναι γνωστή από τις βουλευτικές εκλογές του Ιουνίου: μέσω της ιστοσελίδας του υπουργείου Εσωτερικών «Μάθε που ψηφίζεις 2023».
Οι ψηφοφόροι συμπληρώνουν τα προσωπικά τους στοιχεία στα αντίστοιχα πεδία (επώνυμο, όνομα, όνομα πατέρα, όνομα μητέρας, ημερομηνία γέννησης) και να μάθουν με λίγα κλικ σε ποια περιοχή και σε ποιο εκλογικό τμήμα θα ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα.
Τι άλλαξε σε σχέση με το 2019
Στις αυτοδιοικητικές εκλογές του Οκτωβρίου θα υπάρξουν σημαντικές αλλαγές σε σχέση με εκείνες του 2019, με βάση το νόμο του 2021.
Ειδικότερα, καταργείται η απλή αναλογική. Η εκλογή δημάρχου και περιφερειάρχη εξασφαλίζεται από τον πρώτο γύρο, με όριο εκλογής το 43%. Αν αυτό δεν καταστεί δυνατόν, η ψηφοφορία θα επαναληφθεί την επόμενη Κυριακή, μεταξύ των δύο πρώτων. Εάν ο πρώτος συνδυασμός λάβει ποσοστό έως και 60%, εκλέγει τα 3/5 των εδρών του δημοτικού ή περιφερειακού συμβουλίου.
Επίσης τίθεται πλαφόν εισόδου στα δημοτικά και περιφερειακά συμβούλια το 3%.
Πενταετής η θητεία
Από τις εκλογές αυτές επανέρχεται η πενταετής θητεία των αυτοδιοικητικών αρχών. Οι νέοι δήμαρχοι και περιφερειάρχες θα αναλάβουν καθήκοντα την 1η Ιανουαρίου 2024 και η θητεία τους θα λήξει την 31η Δεκεμβρίου 2028.
Παράλληλα αλλάζει ο αριθμός των μελών του δημοτικού συμβουλίου και του περιφερειακού συμβουλίου.
Συνολικά, το 2019 είχαν εκλεγεί 9.470 δημοτικοί σύμβουλοι, ενώ για την επόμενη θητεία θα εκλεγούν 8.481. Αντίστοιχα, οι περιφερειακοί σύμβουλοι που θα εκλεγούν θα είναι 611 έναντι 703 της προηγούμενης τετραετίας.
Μία ακόμη αλλαγή: καταργείται η ξεχωριστή κάλπη που χρησιμοποιήθηκε, για μία και μοναδική φορά, στις εκλογές του 2019 για την εκλογή κοινοτικών συμβουλίων.
Στις προσεχείς εκλογές, οι υποψήφιοι πρόεδροι και σύμβουλοι δημοτικών κοινοτήτων εντάσσονται στους συνδυασμούς των υποψηφίων δημάρχων.
Πόσους σταυρούς βάζω;
Ο αριθμός των σταυρών εξαρτάται από τον αριθμό των εδρών των περιφερειακών και δημοτικών συμβούλων ανά εκλογική περιφέρεια.
Ειδικότερα, για την εκλογή δημοτικών συμβούλων, ο εκλογέας μπορεί να εκφράσει την προτίμησή του με σταυρό υπέρ 1, 2 ή 3 υποψηφίων σε δήμους που εκλέγουν έως και 19 μέλη, δηλαδή σε δήμους που έχουν μέχρι 10.000 κατοίκους.
Αν ο αριθμός των μελών του δημοτικού συμβουλίου είναι μεγαλύτερος ή ίσος του 25, ο εκλογέας μπορεί να εκφράσει την προτίμησή του με σταυρό υπέρ 4 υποψηφίων κατά ανώτατο όριο.
Με ανάλογο τρόπο, στις περιφερειακές εκλογές ο εκλογέας εκφράζει την προτίμησή του:
-προς 1 υποψήφιο περιφερειακό σύμβουλο σε περιφέρειες όπου εκλέγεται 1 σύμβουλος,
-προς 1 ή 2 στις περιφέρειες όπου εκλέγονται από 2 έως και 7 σύμβουλοι
-μέχρι και τρεις σε περιφέρειες όπου εκλέγονται από 8 έως και 12 μέλη
-έως και 4 υποψήφιους συμβούλους στις εκλογικές περιφέρειες όπου εκλέγονται περισσότεροι από 12 περιφερειακοί σύμβουλοι.