Τα φυτά στα αστικά κέντρα, σε οποιαδήποτε μορφή βρίσκονται (μεμονωμένα, συστάδες, δενδροστοιχίες, χλόη κλπ ) εκτός από την ομορφιά που δίνουν στο τοπίο και την ευχαρίστηση που προσφέρουν, έχουν σαν βασική λειτουργία τον έλεγχο και τη μεταβολή του μικροκλίματος.
Η σημασία τους στην δημιουργία ευνοικού μικροκλίματος για τον άνθρωπο είναι σπουδαιότερη, ειδικά στις αστικές περιοχές, όπου η αντικατάσταση του πρασίνου από την άσφαλτο και το τσιμέντο έχουν μεταβάλει το κλίμα σε μεγάλο βαθμό.
Η βλάστηση, είτε ως επιφάνεια χλόης είτε ως φύλλωμα δένδρου αυξάνει σημαντικά την ανάκλαση της προσπίπτουσας ακτινοβολίας, ενώ αντίθετα η άσφαλτος και το μπετόν μειώνουν την ανάκλαση και αυξάνουν την απορρόφηση θερμότητας. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα η διαφορά θερμοκρασίας του αέρα μεταξύ ενός πάρκου και ενός τμήματος μιάς πόλης να φθάσει ακόμα και τους 5o C !
Η ηλιακή ακτινοβολία έχει άμεσα αποτελέσματα στην ευφορία ή τη δυσφορία που που αισθάνεται ένας άνθρωπος ειδικά τους καλοκαιρινούς μήνες.
Ο έλεγχος της ακτινοβολίας επιτυγχάνεται από συστάδες δένδρων σε περιοχές με κίνηση ανθρώπων (πεζόδρομοι, πεζοδρόμια κλπ) ή αυτοκινήτων (δρόμοι). Επίσης οι πέργκολες και τα αναριχώμενα φυτά είναι μια πολύ καλή λύση για τα σπίτια.
Υπάρχουν όμως και περιπτώσεις, ιδιαίτερα κατά τους χειμερινους μήνες, όπου υπάρχει η ανάγκη για την συγκράτηση της ηλίακης ακτινοβολίας για την θέρμανση των ανθρώπων. Αυτό επιτυγχάνεται με την ύπαρξη φυλλοβόλων δένδρων.
Το αστικό πράσινο μπορεί να συμβάλλει στον έλεγχο του μικροκλίματος και μέσω του ελέγχου του αέρα καθώς και των βροχοπτώσεων και της υγρασίας.
Στα μεγάλα αστικά κέντρα οι νησίδες στους δρόμους και οι φράχτες από θάμνους και μεγάλα δένδρα παίζουν καθοριστικό ρόλο στη μείωση του θορύβου από οχήματα, μηχανήματα κλπ.
Τέλος δεν πρέπει να ξεχνάμε τον ζωτικής σημασίας ρόλο των φυτών γενικότερα στον καθαρισμό του αέρα και τον εμπλουτισμό της ατμόσφαιρας με οξυγόνο.
‘Εχει αποδειχθεί ότι τα φυτά απαλλάσουν την ατμόσφαιρα από ορισμένα τοξικά αέρια (π.χ. διοξείδιο του θείου), από το γεγονός ότι τα ίδια παθαίνουν βλάβες από αυτά.
Έτσι λοιπόν το αστικό πράσινο παίζει σημαντικό ρόλο στην ποιότητα ζωής και στην υγεία των κατοίκων των αστικών κέντρων.
Βάγιας Χαρίλαος – Σπυρίδων
Γεωπόνος Α.Π.Θ. M.Sc.
