Για πρώτη φορά ειδικοί από το Imperial College του Λονδίνου κατέταξαν τις εθιστικές ουσίες βάση της ισχυρότητας της δράσης τους. Οι παράγοντες που χρησιμοποίησαν για την κατάταξη ήταν τρεις: η απόλαυση που προκαλεί, η ψυχολογική εξάρτηση και η σωματική εξάρτηση.
1η θέση: Ηρωίνη
Ο εγκέφαλος μετατρέπει την ηρωίνη σε μορφίνη και τη δεσμεύει στα κύτταρά του. Η ευφορία που προκαλεί, αλλά και η αναλγητική της δράση, οφείλεται στη σύναψη τους με τους ενδορφινικούς υποδοχείς, οι οποίοι χρησιμοποιούνται για να εμποδίζουν τα ερεθίσματα του πόνου και να διεγείρουν τα κέντρα ευχαρίστησης του εγκεφάλου. Ως εκ τούτου, αν δεν πάρεις τη δόση σου σύντομα, είσαι δυστυχισμένος και πονάς.
2η θέση: Κοκαΐνη
Η κοκαΐνη σχετίζεται άμεσα με τη δοπαμίνη του εγκεφάλου που μεταφέρει μηνύματα από τον ένα νευρώνα στον άλλο. Σε πειράματα σε ζώα, η κοκαΐνη προκάλεσε αύξηση των επιπέδων δοπαμίνης πάνω από τρεις φορές από τα επίπεδα αναφοράς. Η ευχαρίστηση που προκαλεί είναι επιθυμητή, αλλά δεν προκαλεί τα στερητικά σωματικά σύνδρομα που προκαλεί η ηρωίνη. Περίπου το 21% που δοκιμάζουν έστω και μια φορά, θα εθιστούν κάποια στιγμή στη ζωή τους.
3η θέση: Νικοτίνη
Το βασικό συστατικό του τσιγάρου που προκαλεί εθισμό βρίσκεται στην τρίτη θέση της κατάταξης των ειδικών. Η νικοτίνη δίνει μικρές δόσεις ευτυχίας στον εγκέφαλο και με αυτόν τον τρόπο γίνεται εθιστική. Αν την κόψει κάποιος μελαγχολεί λόγω μείωσης της ουσίας που προκαλεί χαρά.
4η θέση: Βαρβιτουρικά
Τα βαρβιτουρικά είναι φάρμακα καταπραϋντικά και υπνωτικά, ουσίες ηρεμιστικές, που σε μεγαλύτερες δόσεις δρουν σαν τα υπνωτικά χάπια. Τα πρώτα βαρβιτουρικά πουλήθηκαν το 1903 και από τότε έχουν κυκλοφορήσει πάνω από 2.500 διαφορετικά είδη στην αγορά. Αν και δεν βρίσκονται πια στην προτίμηση ούτε των γιατρών αλλά ούτε και των χρηστών, ένα μικρό ποσοστό έχει χρησιμοποιήσει τις ουσίες αυτές για μη ιατρικούς σκοπούς, μερικές φορές για να εξουδετερώσουν τις επιδράσεις της αμφεταμίνης ή για να ενισχύσουν την επίδραση της ηρωίνης.
5η θέση: Αλκοόλ
Το αλκοόλ έχει διάφορες επιπτώσεις στον εγκέφαλο όπως έχει αποδειχτεί και σε εργαστηριακά πειράματα. Επιπλέον σύμφωνα με την έρευνα περίπου το 22% των ανθρώπων που καταναλώνουν αλκοόλ θα αναπτύξουν εξάρτηση σε κάποια στιγμή της ζωής τους.
