Τον Οκτώβριο του 2020, ο συλλέκτης έργων τέχνης Πάμπλο Ροντρίγκεζ-Φράιλε διέθεσε σχεδόν 67.000 δολάρια για την αγορά ενός έργου τέχνης σε μορφή βίντεο, διάρκειας 10 δευτερολέπτων, το οποίο θα μπορούσε να είχε παρακολουθήσει δωρεάν στο διαδίκτυο. Την περασμένη εβδομάδα, το πούλησε έναντι 6,6 εκατομμυρίων δολαρίων.
To βίντεο, με τίτλο “Everydays: The First 5000 Days” είναι ένα κολλάζ, φτιαγμένο από τον Μάικ Γουίνκελμαν, γνωστότερο στο χώρο ως Beeple. Η αυθεντικότητα του έργου επιβεβαιώθηκε μέσω blockchain, το οποίο λειτουργεί ως ψηφιακή υπογραφή που βεβαιώνει τον κάτοχό του, καθώς και ότι πρόκειται για το αυθεντικό έργο.
Πρόκειται για μια νέα μορφή ψηφιακού περιουσιακού στοιχείου, το οποίο περιγράφεται ως non-fungible token (NFT, μην ανταλλάξιμο στοιχείο), το οποίο καταγράφει εντυπωσιακή ανάπτυξη στη διάρκεια της πανδημίας, καθώς φίλοι της τέχνης αλλά και επενδυτές σπεύδουν να διαθέσουν τεράστια χρηματικά ποσά για αντικείμενα τα οποία υπάρχουν μόνο στον ψηφιακό κόσμο.
Η τεχνολογία blockchain επιτρέπει τη δημόσια επιβεβαίωση της μοναδικότητας ενός δημιουργήματος, αντίθετα με τα κλασικά ψηφιακά αντικείμενα, τα οποία είναι δυνατόν να αναπαραχθούν άπειρες φορές.
“Μπορείτε να πάτε στο Λούβρο και να φωτογραφίσετε τη Μόνα Λίζα, και να έχετε τη φωτογραφία εκεί, όμως δεν έχει καμία αξία, καθώς δεν διαθέτει την αναγνώριση ή την ιστορία του έργου”, ανέφερε ο Ροντρίγκεζ-Φράιλε, που δήλωσε πως αγόρασε το κολλάζ του Beeple καθώς γνώριζε το έργο του Αμερικανού καλλιτέχνη.
“Η πραγματικότητα εδώ είναι πως πρόκειται για ένα ιδιαίτερα πολύτιμο έργο, λόγω του ποιος βρίσκεται πίσω του”.
Ο όρος non-fungible (μη ανταλλάξιμο) αναφέρεται σε αντικείμενα τα οποία δεν μπορούν να ανταλλαχθούν με όμοιά τους, καθώς το καθένα είναι μοναδικό, σε αντίθεση με τα fungible (ανταλλάξιμα) περιουσιακά στοιχεία, όπως τα χαρτονομίσματα, οι μετοχές ή οι ράβδοι χρυσού.
Τα παραδείγματα τέτοιων μη ανταλλάξιμων στοιχείων περιλαμβάνουν από ψηφιακά έργα τέχνης μέχρι κάρτες αθλητών και κτήματα σε ψηφιακά περιβάλλοντα, ή την αποκλειστική χρήση ενός ονόματος για το πορτοφόλι κάποιου κρυπτονομίσματος, θυμίζοντας τις καταστάσεις που είχαν καταγραφεί το πρώτο καιρό στο διαδίκτυο, όταν όλοι έσπευδαν να κατοχυρώσουν ονόματα ιστοτόπων.
To ΟpenSea, μια αγορά που φιλοξενεί NFT, ανέφερε πως μέσα στο Φεβρουάριο ο όγκος των πωλήσεων ανήλθε στα 86,3 εκατομμύρια δολάρια, ενώ τον Ιανουάριο το αντίστοιχο ποσό κυμαινόταν στα 8 εκατομμύρια, σύμφωνα με τα στοιχεία που προκύπτουν μέσω blockchain. Ένα χρόνο νωρίτερα, οι μηνιαίες πωλήσεις άγγιζαν τα 1,5 εκατομμύρια.
“Αν περνά κανείς 10 ώρες την ημέρα στον υπολογιστή ή οκτώ ώρες την ημέρα στην ψηφιακή σφαίρα, τότε η τέχνη στην ψηφιακή σφαίρα είναι κάτι το απόλυτα λογικό γιατί αυτός είναι ο κόσμος”, ανέφερε ο συνιδρυτής του OpenSea, Άλεξ Ατάλα.
Οι επενδυτές, πάντως, προειδοποιούν πως, παρότι παρατηρείται εισροή τεράστιων κεφαλαίων στα NFT, η αγορά αυτή θα μπορούσε να αποδειχτεί φούσκα.
Όπως συμβαίνει σε πολλούς εξειδικευμένους επενδυτικούς τομείς, υπάρχει ο κίνδυνος μεγάλων απωλειών, αν το ενδιαφέρον καταλαγιάσει, ενώ θα μπορούσαν να προκύψουν και μεγάλες ευκαιρίες για απατεώνες σε ένα χώρο όπου πολλοί από τους συμμετέχοντες χρησιμοποιούν αποκλειστικά και μόνο ψευδώνυμα.
Παρ’ όλα αυτά, ο οίκος δημοπρασιών Christie’s προχώρησε προ ημερών στην πρώτη δημοπράτηση ενός ψηφιακού έργου τέχνης, ενός κολλάζ αποτελούμενου από 5.000 εικόνες, έργο επίσης του Beeple (όπως εμφανίζεται στην αρχή του άρθρου), το οποίο υφίσταται αποκλειστικά και μόνο ως NFT.
Oι προσφορές για το έργο έχουν φτάσει στα 3 εκατομμύρια δολάρια, ενώ η περίοδος δημοπράτησης θα κλείσει στις 11 Μαρτίου.
“Βρισκόμαστε σε εντελώς άγνωστο έδαφος. Μέσα στα πρώτα 10 λεπτά της δημοπρασίας είχαμε λάβει περισσότερες από εκατό προσφορές, από 21 ενδιαφερόμενους και είχαμε φτάσει στο ένα εκατομμύριο δολάρια”, ανέφερε ο Νόα Ντέιβις, στέλεχος του Christie’s με ειδίκευση τη μεταπολεμική και σύγχρονη τέχνη. Μάλιστα, επισήμανε πως ο τομέας του ποτέ στο παρελθόν δεν είχε δημοπρατήσει αντικείμενο μέσω διαδικτύου και μόνο, το οποίο να υπερέβη σε αξία το ένα εκατομμύριο δολάρια.
Εντωμεταξύ, σε μια κίνηση η οποία θα μπορούσε να καταστήσει τα κρυπτονομίσματα ακόμη πιο αποδεκτά στη συνείδηση του πολύ κόσμου, ο οίκος δημοπρασιών που ιδρύθηκε το 1776 ανακοίνωσε πως θα κάνει στο εξής δεκτό ως μορφή πληρωμής το ψηφιακό νόμισμα Ether.
“Νομίζω πως η εξέλιξη αυτή ήταν αναπόφευκτη και κάθε φορά που ένας θεσμός οιασδήποτε μορφής επιχειρεί να αντισταθεί στο αναπόφευκτο, τα αποτελέσματα δεν είναι ιδιαιτέρως θετικά”, σχολίασε ο Ντέιβις, αναφερόμενος στην αποδοχή ενός κρυπτονομίσματος ως μέσο πληρωμής. “Οπότε, το καλύτερο που μπορεί να κάνει κανείς είναι να αγκαλιάσει το τρομακτικό”.
