Το ερώτημα ποια είναι η διαφορά ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας ανέκυψε μετά την πλεύση του τουρκικού ερευνητικού σκάφους Oruc Reis, κοντά στο Καστελόριζο την Παρασκευή το πρωί.
Ποια είναι όμως η διαφορά Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) και υφαλοκρηπίδας;
Όπως εξηγησε μιλώντας στον τηλεοπτικό σταθμό ΟPEN ο αντιναύαρχος εν αποστρατεία Βασίλης Μαρτζούκος, η ΑΟΖ ανακηρύσσεται ενώ η υφαλοκρηπίδα υπάρχει ήδη ανάμεσα σε δυο κράτη.
Ωστόσο, σύμφωνα με τον κ. Μαρτζούκο, γεννάται θέμα ως προς το τελικό όριο της υφαλοκρηπίδας, δηλαδή μέχρι πού φτάνει, όταν αμφισβητείται από γειτονικό κράτος.
«Ενδέχεται εάν πλέει σε θαλάσσιες ζώνες στη δική μας υφαλοκρηπίδα όπως εμείς τη θεωρούμε (σ.σ. το Oruc Reis), να έχουμε ένα θεματάκι διεθνώς, ως προς τη νομιμοποίηση, εαν η Τουρκία υποστηρίξει πως δεν είναι στη δική μας» είπε ο κ. Μαρτζούκος.
Η υφαλοκρηπίδα είναι το τμήμα του παράκτιου βυθού της θάλασσας. Πρόκειται για την ομαλή προέκταση της ακτής κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας, μέχρι το σημείο όπου εντοπίζεται κλήση 35-45 μοιρών.
Νησιά, νησίδες, βραχονησίδες, σκόπελοι που περιβάλλονται από θάλασσα όμως δεν καλύπτονται από παλίρροια έχουν υφαλοκρηπίδα. Εξαιρούνται, σύμφωνα με το ισχύον άρθρο 121 του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας, οι βραχονησίδες και οι βράχοι που δεν μπορούν να διατηρήσουν ανθρώπινο πληθυσμό ή αυτόνομη οικονομική ζωή (καλλιέργεια ή κτηνοτροφία). Αυτοί οι βράχοι έχουν μεν αιγιαλίτιδα ζώνη, δεν έχουν όμως δικαίωμα στην υφαλοκρηπίδα.
Η Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) είναι θαλάσσια έκταση μέσα στην οποία ένα κράτος έχει δικαίωμα έρευνας και εκμετάλλευσης πόρων. Στην ΑΟΖ δεν συμπεριλαμβάνεται η υφαλοκρηπίδα σε απόσταση μεγαλύτερη των 200 ναυτικών μιλίων από τις ακτές.
Εξαίρεση σ’ αυτόν τον κανόνα αποτελούν οι περιπτώσεις όπου οι ακτογραμμές χωρών απέχουν λιγότερο από 400 ναυτικά μίλια (740 χλμ). Στην περίπτωση που οι ΑΟΖ αλληλοεφάπτονται, έγκειται στις χώρες που τις διεκδικούν να ορίσουν από κοινού θαλάσσια σύνορα.