Η Γερμανία και άλλα κράτη-μέλη της ΕΕ δηλώνουν ότι θα παρατείνουν τους έκτακτους συνοριακούς ελέγχους μέχρι τις αρχές του 2017, λόγω της προσφυγικής κρίσης. Αντίθετη άποψη φέρεται να διατυπώνει η Κομισιόν.
Σύμφωνα με την εφημερίδα Süddeutsche Zeitung η Γερμανία, η Αυστρία, η Δανία και άλλα κράτη-μέλη επιμένουν στη διατήρηση των εσωτερικών ελέγχων «μέχρι να διασφαλιστεί πραγματικά η προστασία των εξωτερικών συνόρων». Γι’ αυτό τροποποίησαν και το αρχικό κείμενο συμπερασμάτων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις Βρυξέλλες, στο οποίο αναφερόταν ότι οι συνεχώς μειούμενοι αριθμοί των προσφύγων θα επέτρεπαν τη «σταδιακή κατάργηση» των ελέγχων. Αντ’ αυτού επισημαίνεται πλέον στο κείμενο ότι θα υπάρξει μία «προσαρμογή των ελέγχων περιορισμένης χρονικής διάρκειας». Διαφορετική άποψη είχαν εκφράσει η Ιταλία, η Ουγγαρία, η Πολωνία, η Τσεχία, η Σλοβακία και η Σλοβενία, ζητώντας την άμεση επιστροφή στην ελεύθερη διακίνηση, όπως προβλέπει ο κώδικας Σένγκεν. Σύμφωνα με το ειδησεογραφικό δίκτυο N-TV και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ήταν αντίθετη σε μία νέα παράταση των συνοριακών ελέγχων.
Η Αυστρία είχε αρχίσει να πραγματοποιεί ελέγχους στα σύνορα με την Ιταλία και τη Σλοβενία το καλοκαίρι του 2015 λόγω των προσφύγων που κατέφθαναν στη χώρα μέσω της λεγόμενης βαλκανικής οδού. Η τελευταία παράταση για έξι μήνες «λόγω εξαιρετικών περιστάσεων» είχε αποφασιστεί τον Μάιο από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο μετά από σύσταση της Κομισιόν και με προϋπόθεση να περιορίζονται οι όποιοι έλεγχοι στον «απολύτως απαραίτητο χώρο, χρόνο και βαθμό». Εξαίρεση αποτελεί η Γαλλία, η οποία, λόγω των τελευταίων τρομοκρατικών επιθέσεων, παρατείνει τους ελέγχους στα σύνορά της τουλάχιστον μέχρι τον Φεβρουάριο του 2017. Πάντως, από τη στιγμή που έχει κλείσει η βαλκανική οδός για τους πρόσφυγες, ιδιαίτερα οι ανατολικοευρωπαϊκές χώρες υποστηρίζουν ότι δεν συντρέχει λόγος για επιπλέον ελέγχους στα εσωτερικά σύνορα της ζώνης Σένγκεν.
Βερολίνο: «Ιδιαίτερα ευαίσθητη» η κατάσταση στα σύνορα
Σε επιστολή προς την Κομισιόν, από κοινού με άλλους ευρωπαίους ομολόγους του, ο υπουργός Εσωτερικών της Γερμανίας Τόμας ντε Μεζιέρ γνωστοποιεί την πρόθεση του Βερολίνου να παρατείνει τους ελέγχους και επισημαίνει ότι μπορεί να έχει αποκλιμακωθεί η ένταση στα εσωτερικά σύνορα της ζώνης Σένγκεν, ωστόσο η κατάσταση παραμένει «ιδιαίτερα ευαίσθητη» και εξακολουθεί να προκαλεί ανησυχία. Η εφημερίδα Süddeutsche Zeitung εκτιμά ότι ένας από τους λόγους που οδηγούν την καγκελάριο στην απόφαση να παρατείνει τους ελέγχους είναι και η προσπάθειά της να κατευνάσει τις ανησυχίες του Χορστ Ζέεχοφερ, πρωθυπουργού της Βαυαρίας και κυβερνητικού της εταίρου στο Βερολίνο.
Από την πλευρά του ο νέος καγκελάριος της Αυστρίας Κρίστιαν Κερν δηλώνει ότι υποστηρίζει «κατ’ αρχήν» το αίτημα για πλήρη κατάργηση των συνοριακών ελέγχων, αλλά χρειάζονται να γίνουν ακόμη «πολλά βήματα» στην κατεύθυνση αυτή. «Εμείς οι ίδιοι και όχι οι διακινητές πρέπει να αποφασίζουμε ποιός θα έρχεται στην Ευρώπη» δηλώνει χαρακτηριστικά στο περιθώριο της συνόδου κορυφής στις Βρυξέλλες. Πάντως, ο ευρωπαίος Επίτροπος Δημήτρης Αβραμόπουλος επισημαίνει στην αυστριακή εφημερίδα Die Presse ότι τάσσεται υπέρ της πλήρους επιστροφής στον κώδικα Σένγκεν «το συντομότερο δυνατόν».