Με αργό ρυθμό κινείται η ενίσχυση των καταθέσεων (αυξήθηκαν μόλις 5,3 δισ. ευρώ από τις αρχές του 2018), γεγονός που προκαλεί ανησυχία στις διοικήσεις των τραπεζών. Και αυτό γιατί βρισκόμαστε ενόψει της άρσης των περιορισμών στις αναλήψεις μετρητών ενώ έως σήμερα αποδεικνύεται «φτωχό» το αποτέλεσμα από το μέτρο που ισχύει εδώ και ένα χρόνο, βάσει του οποίου κάποιος μπορεί να φέρει τα χρήματα που έχει στο εξωτερικό χωρίς κανένα περιορισμό.
Να σημειωθεί ότι από τα 5,3 δισ. ευρώ που μπήκαν στο τραπεζικό σύστημα από τον Ιανουάριο έως τον Αύγουστο (το μεγαλύτερο ποσοστό μεταξύ Μαΐου και Ιουλίου), προήλθαν κατά 3,7 δισ. ευρώ από τα φυσικά πρόσωπα και 1,6 δισ. ευρώ από τις επιχειρήσεις.
Ναι μεν αλλά…
Υψηλόβαθμα στελέχη τραπεζών τονίζουν ότι η πλήρης απελευθέρωση στις αναλήψεις των μετρητών εντός της χώρας «είναι δίκοπο μαχαίρι», καθώς έχει αποδειχθεί, σε μεγαλύτερο αλλά και μικρότερο βαθμό, ανάλογα με την περίσταση, ότι οι αβεβαιότητες -έστω και παροδικές- εντείνουν την ανησυχία των καταθετών.
«Το πώς θα αντιδράσουν μένει να αποδειχθεί. Ωστόσο, καλό θα ήταν η άρση να μη γίνει σε περίοδο με έντονο προεκλογικό άρωμα. Πρέπει να γίνει, καθώς όσο υπάρχουν οι περιορισμοί, η οικονομία είναι στον «πάγο». Χρειάζεται όμως προσοχή και σχέδιο», αναφέρει πηγή.
Η τελευταία γενναία χαλάρωση των capital controls, που έφερε το μηνιαίο όριο ανάληψης στις 5.000 ευρώ, δεν προκάλεσε τριγμούς στο σύστημα, καθώς η πλειοψηφία των καταθετών δεν έχει αυτού του ύψους ανάγκες και υποχρεώσεις. Επίσης, ασπίδα προστασίας έναντι πιθανού κινδύνου μείωσης των καταθέσεων αποτελεί, όπως εξηγούν οι ίδιες πηγές, το γεγονός ότι η επικείμενη (σ.σ. ίσως και εντός του επόμενου 24ωρου) άρση του περιορισμού στις αναλήψεις μετρητών αφορά μόνο το εσωτερικό της χώρας και όχι τη μεταφορά χρημάτων στο εξωτερικό. «Κάτι τέτοιο θα ήταν μεγάλο πρόβλημα», αναφέρουν.
Δύσκολο 6μηνο
Πέραν του συσχετισμού της ροής των καταθέσεων με τα capital controls, το μεγαλύτερο πρόβλημα, το οποίο όπως τονίζουν τα τραπεζικά στελέχη δεν αντιμετωπίζεται και έχει διάρκεια, είναι η αφαίμαξη των καταθέσεων από την εφορία και τα ασφαλιστικά ταμεία.
Ειδικά για το επόμενο εξάμηνο έως και την πληρωμή, τον Φεβρουάριο, της τελευταίας δόσης του ΕΝΦΙΑ -παράλληλα πληρώνεται και ο φόρος εισοδήματος- δεν αναμένεται καμία άξια λόγου ανοδική πορεία των καταθέσεων.
«Το ‘πακέτο’ της πληρωμής των φόρων σε συνδυασμό με την… επίθεση της εφορίας και των ασφαλιστικών ταμείων στους καταθετικούς λογαριασμούς των οφειλετών δεν αφήνουν περιθώρια τόνωσης των μεγεθών», υπογραμμίζει υψηλόβαθμο τραπεζικό στέλεχος και προσθέτει: «Η πλήρης άρση στην ανάληψη μετρητών συγκεντρώνει πολλές πιθανότητες όσοι έχουν κάποια χρήματα στον τραπεζικό τους λογαριασμό και χρωστούν στην εφορία, να επιλέξουν να τα πάρουν από την τράπεζα και να τα κρατήσουν σπίτι από το να τα αφήσουν μέσα και να τα δεσμεύσει η εφορία».