Στην Ελλάδα της κρίσης, ένας 20χρονος Λαρισαίος αποδεικνύει ότι ένας νέος άνθρωπος με ιδέες, μπορεί να κάνει πράξη τα όνειρά του. Αρκεί να σκέφτεται καινοτόμα.
Με την επικράτηση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, ο έλεγχος για την εγκυρότητα και την αξιοπιστία των ειδήσεων καθίσταται όλο και πιο δύσκολος. Οι άνθρωποι είναι ευκολότερο να πιστέψουν μια είδηση που διαβάζουν στο διαδίκτυο και αναπαράγεται στα social media, χωρίς απαραίτητα να ελέγξουν την πηγή της.
Ο Βαλεντίνος Τζέκας, φοιτητής στο τμήμα Πληροφορικής του Πανεπιστημίου Μακεδονία, εκμεταλλεύτηκε τη νέα “μάστιγα” της εποχής, τις ψευδείς ειδήσεις ή fake news, η οποία την τελευταία περίοδο, ειδικά μετά τις αμερικανικές εκλογές, έχει λάβει ανησυχητικές διαστάσεις.
Όπως λέει και ο ίδιος, σε συνέντευξη που παραχώρησε στο CNN Greece, είδε ένα πρόβλημα και μια πρόκληση και αμέσως στρώθηκε στη δουλειά, προκειμένου να συνδράμει με ουσιαστικό τρόπο στην καταπολέμηση της διάδοσης των ψευδών ειδήσεων.
“Άρχισα να βλέπω όλο και περισσότερο μία τάση να υπάρχει σε τίτλους αλλά και σε κείμενα και όλοι μιλούσαν για fake news, οπότε άρχισα να ψάχνω όλο και περισσότερο να δω τι ακριβώς γίνεται. Η παραπληροφόρηση και οι ψευδείς ειδήσεις δεν είναι κάτι καινούριο. Πάντα υπήρχαν, αλλά πλέον ζούμε αυτό που λέμε την δεύτερη περίοδο ακμής των ψευδών ειδήσεων. Είδα ένα τεράστιο πρόβλημα, το είδα σαν πρόκληση και είπα να δοκιμάσω να δω τι μπορώ να κάνω”, αναφέρει.
Από τον περασμένο Σεπτέμβριο και για πολλούς μήνες, δούλεψε σκληρά και οιπροσπάθειές του απέδωσαν καρπούς: δημιούργησε μια πλατφόρμα, το FightHoax.com, η οποία μέσω ενός αλγορίθμου, μπορεί να αναλύσει μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα ένα οποιοδήποτε ειδησεογραφικό άρθρο και να καταλήξει στο συμπέρασμα αν μπορείς να το εμπιστευτείς ή αν πρόκειται για fake news. Η εν λόγω πλατφόρμα λειτουργεί με ποσοστό ακριβείας 89%.
Αναλύει τον τίτλο, τον αρθρογράφο, τη γλώσσα του κειμένου -αν είναι προπαγανδιστική, με φορτωμένες εκφράσεις, κλπ. Επιπλέον, η καινοτομία του είναι ότι σου προτείνει άρθρα πάνω στο θέμα που μόλις διάβασες, αλλά από πηγές αντίθετης άποψης, για να πάρεις μια πιο ολοκληρωμένη και σφαιρική άποψη.
Για τη δημιουργία της πλατφόρμας, ο Βαλεντίνος μίλησε με αρκετούς δημοσιογράφους και fact checkers, προκειμένου να δει πως κάνουν εκείνοι τους δικούς τους ελέγχους για να δουν αν μια είδηση είναι έγκυρη.
“Αυτό που κάνει το FightHoax σε πολύ καλό βαθμό είναι να διασταυρώνει τις πηγές. Κάνει πολλές συγκρίσεις ταυτόχρονα από πολλές σελίδες πάνω στο ίδιο θέμα και αν δει ότι μια σελίδα πολύ πιο έμπιστη και έγκυρη από αυτή που μόλις διάβασες, έχει αναφερθεί στο θέμα και ταιριάζουν οι αναφορές, τότε θα σου πει ότι είναι έμπιστο”.
“Αλλά δεν σταματά εκεί. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί ακόμα και στο Facebook για παράδειγμα. Πριν κοινοποιήσεις ένα άρθρο, να σου βγαίνει μια ειδοποίηση ότι πρόσεχε γιατί αυτό το άρθρο έχει αυτά τα ύποπτα σημεία. Και επίσης διάβασε και αυτές τις δυο πηγές για να πάρεις μια πιο σφαιρική άποψη”, τονίζει.
Η πλατφόρμα αυτή τη στιγμή λειτουργεί πιλοτικά στα αγγλικά, καθώς όπως λέει ο Βαλεντίνος η τεχνολογία λειτουργεί καλύτερα στα αγγλικά και φιλοδοξεί, κάποια στιγμή, με τα κατάλληλα μέσα, να την εξελίξει ώστε να λειτουργεί και στα ελληνικά.
“Ξεκίνησα μόνος. Θέλω ο άλλος να νιώθει την ιδέα μου”
“Ξεκίνησα μόνος και αυτή τη στιγμή, τόσους μήνες μετά είμαι ακόμα μόνος και ο λόγος γι’αυτό είναι ότι δεν έχω βρει ομάδα που να με νιώθει και να νιώθει το όνειρο, την ιδέα 100%. Δεν θέλω να δεχτώ κάποιον στην ομάδα απλά επειδή έχει κάποιες γνώσεις. Θέλω να νιώθει την ιδέα και να του αρέσει”, σημειώνει ο Βαλεντίνος, ο οποίος εδώ και τρία χρόνια -από τα 17 του- ασχολείται και με το επιχειρείν και με την τεχνολογία.
Στο ερώτημά μας για το αν η Ελλάδα δίνει ευκαιρίες στους νέους να μεγαλουργήσουν εντός της χώρας, ο Βαλεντίνος είναι θετικός.
“Πιστεύω ότι σίγουρα υπάρχουν ευκαιρίες στην Ελλάδα, σίγουρα υπάρχουν για καλές ιδέες και καλές ομάδες χρηματοδοτήσεις. Το δύσκολο είναι οι φόροι και η χαρτούρα που υπάρχει που λέμε στην Ελλάδα, αλλά πιστεύω ότι αν θέλει κάποιος να προοδεύσει, να προχωρήσει, να φτιάξει κάτι καινοτόμο και ίσως και να το βγάλει ακόμα και έξω από τη χώρα, υπάρχουν πολλά περισσότερα απλά παραδείγματα από το FightHoax που το έχουν δείξει αυτό”, λέει γεμάτος αισιοδοξία. Παραδέχεται, ωστόσο, ότι μόλις τελειώσει τη σχολή του, θα φύγει για να συνεχίσει τις σπουδές του στο εξωτερικό, όπου θα έχει περισσότερες ευκαιρίες.
Το FightHoax είναι το δεύτερο εγχείρημα με το οποίο καταπιάνεται ο Βαλεντίνος. Το 2015 δημιούργησε μια εφαρμογή για κινητά, το Near, το οποίο εντοπίζει ποιες από τις επαφές σου βρίσκονται σε κοντινή απόσταση. Η εφαρμογή γνώρισε μεγάλη επιτυχία και εξαγοράστηκε από μια αμερικανική εταιρεία. Μέχρι και το περιοδικό Forbes έχει γράψει για εκείνον, όταν ήταν μόλις 18 χρονών.
Το FightHoax ήδη έχει κεντρίσει το ενδιαφέρον αρκετών πανεπιστημίων, όσο και δημοσιογράφων ειδησεογραφικών ομίλων του εξωτερικού που θέλουν να το χρησιμοποιήσουν.
Ο Βαλεντίνος βρίσκεται σε πολλές συζητήσεις με ανθρώπους ειδικούς στο χώρο τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό, προκειμένου να προχωρήσει σε μια εξελιγμένη έκδοση του FightHoax, που θα είναι όπως το αποκαλεί σαν ένα “ανοιχτό δικαστήριο της πληροφορίας”.
Τον Σεπτέμβριο είναι καλεσμένος στις Βρυξέλλες, όπου μαζί με επικεφαλής από την Google, το Facebook και άλλες μεγάλες εταιρείες θα προσπαθήσουν να συζητήσουν για το θέμα των fake news που καίει ολόκληρη την Ευρώπη και πως αυτό μπορεί να λυθεί χωρίς να υπάρξει λογοκρισία.
Φιλοδοξία του είναι να συνεργαστεί με τους “μεγάλους παίχτες”, όπως τους αποκαλεί, Facebook και Google, “ώστε να “πολεμήσουμε” τα fake news και την παραπληροφόρηση σε μεγάλο επίπεδο”.
Κάθε κρίση ίσως κρύβει και μια ευκαιρία
Ο Βαλεντίνος πιστεύει ότι οι νέοι άνθρωποι, μπορούν να φέρουν μεγάλες αλλαγές, μέσα από την καινοτομία, προσθέτει, ωστόσο, ότι το πιο σημαντικό είναι να αλλάξει η λογική μας.
“Βρισκόμαστε σε μια χώρα της κρίσης, σε μια δύσκολη χρονική περίοδο, αλλά αν δούμε το παρελθόν και άλλων χωρών και άλλων τεράστιων επιχειρήσεων, βγήκαν και γεννήθηκαν εν μέρει μέσω των κρίσεων. Οπότε κάθε κρίση, αν την δούμε σαν μια ευκαιρία, μπορούμε άνετα να βοηθήσουμε και τη χώρα μας και τον εαυτό μας και τους ανθρώπους γύρω μας”.
