«Σαράντα πέντε μάστοροι κι εξήντα μαθητάδες γιοφύριν εθεμέλιωναν στης Άρτας το ποτάμι».
Ίσως να είναι το πιο γνωστό σε ανθρώπους όλων των ηλικιών αυτό το δημοτικό μας τραγούδι, που εξιστορεί το δύσκολο κι αξιοθαύμαστο για την εποχή έργο της κατασκευής του γεφυριού της Άρτας και πλούτισε την παράδοση με τον θρύλο του πρωτομάστορα και τη θυσία της γυναίκας του.
Το περίφημο γεφύρι της Άρτας δεν είναι βέβαια το μόνο που αφήνει το στίγμα του στο τοπίο, στην ιστορία, στον χώρο και στο χρόνο. Και μπορεί τα γεφύρια της Ηπείρου να είναι τα πιο φημισμένα, λόγω της τέχνης των Ηπειρωτών μαστόρων και του εκθαμβωτικού τοπίου που τα περιβάλλει, ωστόσο και σε άλλα μέρη της χώρας μικρά και μεγάλα γεφύρια αφηγούνται την ιστορία του πανέμορφου τόπου τους και ταξιδεύουν όποιον τα βλέπει στο παρελθόν.
Αγέρωχα, με παρουσία αιώνων, άλλα αναλλοίωτα λες κι ο χρόνος τα ακούμπησε χωρίς να τα φθείρει, κι άλλα με τις απαραίτητες προσθήκες ή προσαρμογές, τα γεφύρια της Ελλάδας συμπυκνώνουν τους μύθους και τους θρύλους που συχνά συνοδεύουν την κατασκευή τους και ταιριάζουν στο τοπίο τους ενώνοντας στις δύο άκρες τους το χθες και το σήμερα.
Μερικά από αυτά- αναμφίβολα όχι όλα, ούτε τα μόνα- είναι τα παρακάτω.
Καλογερικό, Ζαγόρι